Book content
Skip to reader controlsSkip to navigationSkip to book detailsSkip to footer
WSTĘP
Pojęcie„bezpieczeństwo”niejestwliteraturzenaukowejjednoznaczniezde-
finiowane.Mamydoczynieniaztypowympesymizmemdefinicyjnym,ponieważ
zakresdesygnatówtegopojęcianiemacharakterustałegoiulegaciągłymzmianom.
JakzauważaStanisławSulowski,bezpieczeństwojestsubiektywnym,relatywnym
iemocjonalnymfenomenem.Pomimoolbrzymichprzemianocharakterzespo-
łecznym,politycznym,gospodarczymitechnologicznym,bezpieczeństwojest
podstawowąpotrzebączłowiekaispołeczeństw
1.
Najprościejujmując,stanbezpieczeństwamożnazdefiniowaćjakostan,wktórym
niemazagrożeń.Jesttodefinicjauniwersalna,gdyżdotyczysporejgrupyzagrożeń,jakie
mogądestabilizowaćpolitykęczygospodarkędanegokraju.Bezpieczeństwoodnosisię
doukładuwewnętrznegopaństwaorazdojegostosunkównaareniemiędzynarodowej.
Nawarunkirealizacjiinteresówwdziedziniebezpieczeństwaorazosiągania
celówpolitycznychistrategicznychskładająsięszanse,wyzwania,ryzykaizagroże-
nia.Szansetookolicznościsprzyjającerealizacjiinteresów.Wyzwaniatodylematy,
przedjakimistojąpodmiotywrozstrzyganiusprawbezpieczeństwa.Ryzykazaś
toniepewnościzwiązanezwłasnymdziałaniem,zjegoskutkami,toniepożądane
skutkiwłasnegodziałania.Zagrożeniazkoleitopośrednielubbezpośrednie,de-
strukcyjneoddziaływanianapodmiot.Rozróżniasięzagrożenia:potencjalneire-
alne,subiektywneiobiektywne,zewnętrzneiwewnętrzne,militarneiniemilitarne
(polityczne,ekonomiczne,społeczne,informacyjne,ekologiczneitp.),kryzysowe
iwojenne,intencjonalneiprzypadkowe
2.
Wydajesię,iżwłaśnieewolucjaszans,wyzwań,ryzykizagrożeńwznaczący
sposóbwpływałaiwpływanazmiennetypologie,klasyfikacjębezpieczeństwa,jego
dziedzin,obszarów,kategoriiisektorów.Nagruncienaukipojęciebezpieczeństwa
odnosisiędoprocesuzaspokajaniapotrzebiinteresówpodmiotów–grupspo-
łecznych,narodówczyteżpaństw.
Wanalizachteoretycznychbezpieczeństwawyróżniasiętrzyjegowymiary:
•
podmiotowe–dzielącesięnanarodoweimiędzynarodowe;
•
funkcjonalne(procesualne)–pozwalająceobserwowaćzmiennośćwcza-
sie,dynamikęiewaluacjęsubiektywnychorazobiektywnychaspektów
bezpieczeństwapodmiotów;
•
przedmiotowe–wyodrębniasięróżnerodzajebezpieczeństwa,takiejak:
–
bezpieczeństwopolityczne,
–
bezpieczeństwomilitarne(wojskowe),
1S.Sulowski,Onowymparadygmaciebezpieczeństwawerzeglobalizacji,[w:]S.Sulowski,M.Brzeziń-
ski(red.),Bezpieczeństwowewnętrznepaństwa.Wybranezagadnienia,DomWydawniczyELIPSA,
Warszawa2008,s.12.
2S.Koziej,Międzypiekłemarajem.SzarebezpieczeństwanaproguXXIwieku,WydawnictwoAdam
Marszałek,Toruń2006,s.11.
