Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
BIBUŁA
36 Zasięgspołeczny„Robotnika”wowymczasiebyłzdumie-
wający,biorącpoduwagęwarunki,wjakichprzyszłodziałać
konspiratorom Nakładwzrósłzpoczątkowych1200do1600
egz (w1904roku,awięcjużporozstaniusięPiłsudskiegozre-
dakcją,pismomiało44tys egz nakładu;wartotumożeprzy-
pomnieć,żepomimozakrętówdziejowychtytułprzetrwałlata
okupacjiiemigracji,azabiłgodopierowolnyrynek—ostatni
numerukazałsięw2003roku) Samnakładjednaknieod-
zwierciedlałzasięgupisma,którepodawanebyłozrąkdorąk
jakojedenznielicznychdrukówukazującychsiępozacenzurą
naziemiachzaborurosyjskiego(innepublikacjenajczęściejby-
łydrukowanezagranicąiprzemycanedoPolski,przezconie
mogłyzachowaćaktualnościkrajowego„Robotnika”) W„Bibu-
le”Piłsudskiopisuje,jakzorganizowanabyładrukarniaisieć
kolportażu,jakfunkcjonowałynielegalneskładydruków,ilepo-
mysłowościibrawurywymagałoorganizowaniepunktówczy-
telniczych,będącychnietylkozalążkamistrukturpartii,aleteż
czymśnakształttajnychbibliotek Przemycanienieobjętychcen-
zurądrukówwczasach,kiedynaziemiachprzynależnychRosji
zabronionebyłoniemalwszystko,czegonieoferująmatuszka
Rossijaibatiuszkacarorazichpoplecznicy(ajużwszczególno-
ścizabronionabyławolnamyśl),mogłonawetoznaczaćwyrok
śmierci,anapewnozesłanielubwięzienie Piłsudskiwsposób
anegdotyczny,nierazhumorystyczny,opisujekolejelosówkol-
porterówbibuły,ichpomysłowośćiprzebiegłośćwukrywaniu
sięprzedszpiclami,strażągranicznąikontrolamipolicyjnymi
Nielegalneskładydrukóworganizowano,częstowykorzystując
naiwnośćludzi,nieświadomych,coprzechowująwdomach Był
tonajlepszysposób,gdyżnajczęściejwpadanozestrachuprzed
rewizorem,zaśosobynieświadomeswych„zbrodni”lękunie
odczuwały Drukiprzewożonopociągami,furmankami,ukry-
wanopodubraniem,wspecjalnychwalizkach,pokonywałysetki
