Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
maríademonserratllairó
ELBICENTENARIODELAREVOLUCIÓNDEMAYO
ENELRiODELAPLATA:REFLEXIONESSOBRENACIÓN,
SOBERANiAYLEGITIMIDADPOLiTICA
Introducción
Adoscientosañosdehabersellevadoacabolosmovimientosrevolucio-
nariosde1810,esprimordialrealizaralgunasreflexionessobreelimpactode
estosmovimientosenlaconformaciónpolítica,económicaysocialdelasna-
cientesnacioneslatinoamericanas.Poderdefinirlatrascendenciadeestepro-
cesohistórico,sindudaalgunaelmásrelevantedelaregión,escasiimposible
debidoaladimensióndelmismoyalabanicodesituacionesqueseconjuraron
perse,parallevaracaboelprocesorevolucionario.
Paracomenzarnuestroanálisissedebentomarencuentaalgunasconcep-
tualizacionesdeltérminoRevolución.Elorigendeltérminorevoluciónprovie-
nedelvocablolatino“revolutio”,yseutilizabaparaexpresarlavueltadealgo(re
+volvere).Sinembargo,posteriormente,estevocabloadquirióunsignificado
opuesto:nofueretornocíclicodealgoyadado,sinoque,porelcontrario,la
característicacomúndelasrevolucionesfueyes,lagestacióndecambiosra-
dicalesyviolentos.LasRevolucioneslatinoamericanasdeprincipiosdelsiglo
XIXfueronrealmente“revoluciones”,yaqueestasintrodujeroncambiossus-
tancialestantoenloideológicocomoenlasestructuraseconómicasysociales.
Sintetizando,eltérminorevoluciónsepuededefinircomoviolenciaydestruc-
ción.Sedaenelsenodecasitodaslassociedadeshumanas,provocandosan-
gre,doloryrencorentodalapoblación.Algunosestudiososhanafirmadoque
lasrevolucionesacaecidasenlahistoriadelahumanidadfuerondestructivas
yconstructivas,alavez;esdecir,ladestruccióndelordenestablecidoseprodu-
ceporunenfrentamientoentredosomásinteresescontrapuestos.1
Unarevoluciónpuededarsesimultáneamenteenvariosámbitos:religioso,
militar,cultural,político,económicoobienproducirseenunosolo.Surasgo
característicoymásreconocible,eseldedejarconsecuenciastrascendentales
1Ver:JaimeE.RodríguezOrdoñez,(coord.),Revolución,Independenciaylasnuevasnacionesde
América,FundaciónMapfreTavera,Madrid2005.