Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
JednymzeskutkówubocznychpandemiiCOVID-19jestwiększeniżwcześniej
zainteresowaniewirusami,przeciwciałamiiszczepionkami.Ponieważwirusy
tworamibiałkowymi,woczywistysposóbwzrosłozainteresowaniebiałkami-ich
rodzajami,budowącząsteczkowąifunkcjonowaniemworganizmachżywych.Aby
topoznać,koniecznejestciągłeichbadanie,któreniejestmożliwebezrozwoju
idoskonaleniametodichanalizy,wtymoczywiściebiochromatograficznych.Pod-
czasjednegozbadańwplazmiechorychnaCOVID-19w31białkachoznaczono
52peptydytrypsynowejakowskaźnikizaawansowaniachoroby.
Wyróżniasięcorazwięcej,corazbardziejszczegółowychnaukomicznych,co
jestzwiązanezcorazlepszympoznawaniemnowychsubstancjiipewnychzjawisk
wyodrębnianychspośródszerokiegoobszaruichwystępowania.Donajważniej-
szychnaukomicznychzaliczasięproteomikę-naukęobiałkach,peptydomikę-
naukęopeptydach,metabolomikę-naukęometabolitach,lipidomikę-naukę
olipidach,genomikę-naukęogenomie,glikomikę-naukęocukrach,transkryp-
tomikę-naukęoaktywnościgenów,foodomikę-naukęoskładnikachżywności.
Wciążwprowadzasięnowedziedzinywiedzyomicznej.Naprzykładglikoproteomi-
lubimmunopeptydomikę,którabadaniewielkiezmianybiałekwsystemieim-
munologicznymwceluokreśleniacelówterapeutycznych,poznaniamechanizmów
choróborazichnowychmarkerów.
Zrokunarokwzrastazainteresowanienaukami„omicznymi”
,którewchodzą
wskładtzw.systeomiki,nazywanejtakżebiomiką.Naukiomiczneumożliwiają
badanieróżnychaspektówistnieniaorganizmówżywych,odstrukturygenomu
poekspresjęgenów,profilebiałek,składmetabolitów,modyfikacjeepigenetyczne
iinne.Integrującdanezróżnychdziedzinomiki,możnauzyskaćbardziejkomplek-
sowyobrazprocesówbiologicznychichemicznychorazlepiejzrozumiećinterak-
cjezachodzącewżywychorganizmach.Ponadto,omikimająnaceluwyjaśnienie
biologiczno-chemicznychzasadfunkcjonowaniaorganizmówzzastosowaniem
nowoczesnychmetodbadawczychbiologiimolekularnej,np.reakcjiłańcuchowej
polimerazy(ang.polymerasechainreaction-PCR)orazmetodbadawczychsprzę-
żonychzespektrometriąmasiróżnymitechnikamirozdzielania.Narycinie3.1zo-
stałyzaprezentowanekluczowedziedzinynaukomicznychinajczęściejstosowane
wnichmetodybadawcze.
Wnaukachomicznychważnąrolępełnichromatografiałączonazespektro-
metriąmas,aodniedawnatakżezespektrometriąruchliwościjonów.Połączenie
tychtechnikanalitycznychumożliwiacorazlepszebadaniezwiązkówbiologicznie
aktywnych,będącychwzakresiezainteresowaniaposzczególnychnaukomicznych.
Niekiedynaukęomicznąrozumiesięwwąskimpojęciuanalitycznym,np.prote-
omikęrozumiesięjako„identyfikacjęioznaczanieilościowebiałekipeptydów”
.
Przytakimrozumieniunaukomicznych,chromatografiajakodoskonałameto-
daanalitycznamabardzodużeznaczenie.Naprzykładpostępywanalizieprote-
omicznejgóra-dółumożliwiającorazwcześniejszeicorazlepszewykrywanieoraz
18
30NAUKiOMiCZNE(OMiKi)