Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
38
Etykalekarskaibioetyka
isamymbadaczom,żelekarzewystępującywrolinaukowcówdążą,mówiąchasło-
wo,doodkryciaprawdy,mniejnatomiastsązainteresowanidobremchorego.
Publicznadyskusjanadzadaniaminauki,sympozjaimpoświęconeipublika-
cjaBeecheraprzyczyniłysiędopowołaniaw1975r.przezKongresStanów
Zjednoczonychpierwszegobioetycznegociałakolegialnego–NarodowejKomisji
dlaOchronyOsóbwBadaniachBiomedycznychiBehawioralnych(National
CommissonforProtectionofHumanSubjectsofBiomedicalandBehavioral
Research).
RezultatempracKomisjibyłopublikowanyw1979r.RaportzBelmont(od
nazwyBelmontHouse–centrumkonferencyjnego,wktórymobywałosięfinal-
neposiedzenieKomisji)34.Zostaływnimsformułowanetrzyetycznezasady
przeprowadzaniapróbbadawczychzużyciemczłowieka:
1)zasadaszacunkudlaosoby,
2)zasadadobroczynienia,
3)zasadasprawiedliwości.
WkrótceoddziaływanieRaportuzBelmontwykroczyłopozaobszaretyki
badańnaukowychwmedycynie,apodanewnimregułyzyskałystatuspodstawo-
wychnormbioetykiwłaściwychdlapluralistycznegoikulturowozróżnicowanego
społeczeństwaUSA.ZnalazłytakżeuznaniewwielukrajachZachoduiświata.
Intensywnefinansowaniebadańnaukowychprzyniosłodwojakiegorodzaju
rezultaty.Popierwsze,przyczyniłosiędowprowadzeniadopraktykilekównowej
generacji,takichjakantybiotyki,efektywnespecyfikiobniżająceciśnienieoraz
lekiprzeciwdepresyjne.Podrugie,wpłynęłonaszybkośćiskalęinnowacjitechno-
logicznychwmedycynie.
Urządzeniawprowadzanedolecznictwastanowiłypodwójnewyzwaniedla
obowiązkówlekarzysformułowanychwokresieprzemiankodeksowych.Popierw-
sze,wosobowąrelacjęlekarz–pacjentwprowadzałybezosobowąmaszynerię.Jej
obecnośćskomplikowałaprocesdecyzyjnyułatwiającotwarcierelacjinazewnętrz-
nąkontrolępacjentówispołeczeństwabiorącegocorazwiększyudziałwdefinio-
waniudobrapacjentaizadańmedycyny.Ważnymefektemtegootwarciabyło
zakwestionowanietradycyjnegopaternalizmulekarzy.Podrugie,czyniłymedycynę
corazdroższązmuszającdoplanowaniasystemówopiekizdrowotnejuwzględ-
niającegorachunekekonomiczny.
Innowacjamitechnologicznymimającymiszczególniedoniosływpływnakształt
tworzącejsiębioetykibyłyrespiratoryidializatory.Prototyppierwszegourządzenia
skonstruowanowKopenhadzew1952r.podczaspanującejwtedyepidemiicho-
robyporażeniadziecięcego(chorobyHeinego–Medina).Nowatechnologiarozpo-
wszechniłasięszybkowUSAiEuropie.Jejwdrożenieuratowałowieluchorych
odśmierciprzezuduszenie.Niestety,zajegosprawąrosłatakżegrupapacjentów
natrwaleuzależnionychodrespiratoraorazchorychbezświadomościwtzw.prze-
trwałymstaniewegetatywnym.Przezopisaneskutkiurządzenietostałosięźródłem
34http://ohsr.od.nih.gov/guidelines/belmont.html