Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Atrakcyjnośćamechanizmydoborupłciowegoiteoriasygnalizacjibiologicznej
samcabędąmiałyszansezapłodnićdużąliczbękomórekjajowychróżnychsamic.
Reprodukcjasamcówbędziewięcograniczonaliczbąmożliwychdozapłodnienia
komórekjajowych.Wtakiejsytuacjiiprzybrakuinnychczynnikówmodyfikujących
(np.gdyinwestycjesamcawreprodukcjęnieograniczająsięjedyniedowytwarza-
nianasienia),płećżeńskastajesięHrzadkimbogactwem”,októrąpłećmęskabędzie
zmuszonakonkurować.Jednocześnieusamicnależyspodziewaćsięwystępowania
dużejwybiórczościwzględemsamców(Andersson1994,Krzanowskaiin.1997,
KrebsiDavies2001).
Obserwowaneróżnicepodwzględemliczbygametmęskichiżeńskich,jakamoże
zostaćwyprodukowanazokreślonejjednostkienergetycznej,przyczyniłysiędosfor-
mułowaniatzw.regułyBatemanadotyczącejodmiennegozróżnicowaniasukcesu
reprodukcyjnegowśródsamcówiwśródsamic(Bateman1948).Wprzypadkupłci
żeńskiejpowodemograniczeniapłodnościniesąjedyniekosztyiliczbakomórekjajo-
wych.Naprzykładussakówdodatkoweograniczeniamogąwynikaćzkosztówcza-
sowychienergetycznychzwiązanychztrwającączęstowielemiesięcyciążą,supresją
owulacjipodczaslaktacjiczyściśleokreślonymczasowookresempłodności.Wsumie
wszystkieteczynnikiprowadządoograniczeniailościowegosukcesureprodukcyj-
negosamic.Wprzypadkusamcównatomiastpłodnośćzregułyniejestograniczona
przezprodukcjęspermy,aproblememjestjedyniedostępnośćreceptywnychsamic.
NapodstawiebadańnadDrosophilamelanogasterBatemanstwierdził,żewrazzkolej-
nymikopulacjamizróżnymisamicamisukcesrozrodczysamcawzrastał,natomiast
zależnościtejnieodnotowanowprzypadkusamic.Większaskutecznośćrywalizacji
samcazinnymisamcamiprowadzidotego,żebędziemiałonjednocześniewięcej
okazjidozapłodnieniasamic,przezcozwiększyswójsukcesreprodukcyjnywzglę-
deminnychsamców.Efektembędziewiększezróżnicowaniesukcesureprodukcyjne-
gowśródsamcówniżwśródsamic(Bateman1948)3.
Wszerokiejperspektywierywalizacjaopartnerazależyoddwóchczynników,
którewpływającnatemporozrodu,decydująotym,którapłećkonkuruje,aktóra
stajesięobiektemkonkurencjipłciprzeciwnej.Zjednejstronyważnymczynnikiem
sterującymrywalizacjąopartnerasąmiędzypłcioweróżnicewdystrybucjidostępnej
energiinaokreśloneinwestycjezwiązanezrozrodem.Wszystkieinwestycjewpro-
cesrozmnażaniamożnaokreślićjakocałkowitywysiłekreprodukcyjny(ang.repro-
ductiveeffort).Dzielisięonnawysiłekrodzicielski(ang.parentaleffort),związanyna
15
3
Nowszebadaniawskazująjednak,żerównieżsukcesrozrodczysamicmożebyćdopewnegostopnia
związanyzliczbąkopulującychznimisamców.Dlaistnieniatakiejzależnościistotnemogąbyćm.in.
mechanizmypokopulacyjnejselekcjiplemników.Naprzykładnagromadzeniespermyodwielusamców
możesprzyjaćwyselekcjonowaniu(przezrywalizacjęspermylubspecyficznemechanizmyselekcji
nasieniaprzezsamice)takichplemników,którezapewniąmaksymalizacjęsukcesureprodukcyjnego
samicy.Ponadtoistotnąrolęwzwiększeniusukcesureprodukcyjnegosamicywrazzkolejnymi
kopulacjamimogąodgrywaćrównieżkorzyścimaterialne(zyskibezpośrednie;zob.niżej),jakie
samica,apośredniojejpotomstwo,mogąuzyskiwaćodróżnychpartnerów(Simmons2005).Synder
iGowaty(2007)zwracająrównieżuwagęnabłędymetodologiczne,którymiobarczonesąoryginalne
badaniaBatemana.Autorzypodkreślają,żezastosowanienowychmetodbadawczychiobliczeniowych
niedostępnychwczasachpublikacjipracyBatemanapozwalanaweryfikacjęotrzymanychprzezniego
wyników.
