Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Atrakcyjnośćamechanizmydoborupłciowegoiteoriasygnalizacjibiologicznej
poprzedzałoonopowstanieokreślonychcechpłciowychusamca(MaynardSmith
iHarper2003).Przeprowadzonedotychczasnielicznebadaniatestująceopisywany
mechanizmewolucjiornamentupłciowegowydająsiępotwierdzaćjegodziałanie.
PrzykłademsąpracebadającezasadydoborupłciowegourybzrodzajuXiphophorus
(Basolo1990,1995a).Rodzajtenobejmujegatunki,uktórychsamcemająwydłużoną
płetwęogonową(mieczyki)orazgatunki,wktórychsamcenieposiadająpodobnej
struktury(platki).Mimożewspólnyprzodekobugatunkówrybnieposiadałcha-
rakterystyczniewydłużonejpłetwy,badaniawykazały,żesamceplatek,którymchi-
rurgiczniewydłużonoogon,byłysilniejpreferowaneprzezsamiceswojegogatunku.
Podobnepojawieniesiępreferencjiwzględemsztuczniezmodyfikowanegoogona
zauważonorównieżubliskospokrewnionegorodzajuPriapella(Basolo1995b).Wy-
nikitakiepotwierdzają,żesamicegatunków,wktórychsamcenieposiadająmiecza,
mająwcześniejukształtowanepreferencjewstosunkudotejcechy.Ewolucjamęskie-
goornamentumogławięcprzebiegaćzwykorzystaniemodchyleńukładusensorycz-
negoupłciprzeciwnej.
Zpowodówbrakumożliwościprzeprowadzeniaanalizyfilogenetycznejpreferen-
cjipłciowych,azatemzpowodówmetodologicznych,wprzypadkuczłowiekatrud-
nojednoznaczniewykazaćistnieniedoborupłciowegoopartegonaodchyleniureakcji
układusensorycznego.Ewentualnymprzykłademsąstwierdzoneumężczyznpre-
ferencjewstosunkudoneotenicznych(dziecięcych)cechtwarzykobiet.Preferencje
temogąodzwierciedlaćwzmocnionąreakcjęnaukształtowanywprocesieewolucji
mechanizmselekcjicechtwarzyświadczącychomłodościiwysokiejpłodnościkobiet
(Jones1995;zob.równieżThornhilliGrammer1999orazrozdz.5).
Przedstawioneteorienieadaptacyjnegodoborupłciowegoniepozwalająjedno-
znacznieokreślićprzyczynpojawieniasięwyolbrzymionegoornamentupłciowego
orazpreferencjiestetycznychwstosunkudoniego.Proponowanewyjaśnieniamogą
opisywaćpewnestadiumpoczątkowe,którestanowiłopodstawęinadawałokierunek
ewolucjiekstrawaganckichcechpłciowychsamcówipreferencjitychcechusamic.
Wpóźniejszychstadiachjednakprocestenmógłzachodzićjużzgodniezmodelem
ewolucjiucieczkowej,zaproponowanymprzezFishera,lubinnym,opartymnazało-
żeniuadaptacyjnychwyborówpartnerskich(RyaniKeddy-Hector1992,Krzanowska
iin.1997,MaynardSmithiHarper2003).
1.3.3.Atrakcyjnośćjakowskaźnikjakościbiologicznejosobnika
KoncepcjaHdoboruucieczkowego”Fisherazakładałamożliwośćwystępowaniaekolo-
gicznienieadaptacyjnychwyborówpartnerskich.Dobórpłciowywtakimprzypadku
opartybyłbyjedynienaarbitralnychpreferencjachsamicwstosunkudoatrakcyjności
samców,aatrakcyjnośćsamawsobiepozbawionabyłabywymiernegoznaczeniabio-
logicznego.Wtakimświetleskrajnieodmiennajestkoncepcjazakładająca,żedobór
płciowyjestprocesemprecyzyjnejocenypartneraprzezpryzmatzysków,jakiemożna
osiągnąćzeskojarzeniasięzosobnikiemowysokiejjakościbiologicznej.
Potencjalnekorzyścimożnarozpatrywaćwdwóchkategoriach:
•zyskówgenetycznych(pośrednich),
•zyskówpozagenetycznych(bezpośrednich).
23
