Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
40
RozdziałI
•krasowe–akwenyzajmującezagłębieniautworzoneprzezrozpuszczeniewęgla-
nuwapniawskałach;
•starorzecza(przyrzeczne)–powstającewwynikuodizolowaniameandrówbę-
dącychczęściądawnegokorytarzeki;
•nadbrzeżne–powstałeprzezodcięciemierzejamizatok;
•zaporowe–jeziorautworzonewsposóbsztuczny.
Wwodachlenitycznychrozmieszczenieorganizmówkształtujesięodpowiedniodo
streforóżnychwarunkachabiotycznychtakichjakdostępświatła,tlenuitemperatura.
Wodapochłaniaświatło,więcintensywnośćoświetleniazmniejszasięwrazzgłęboko-
ścią.Zmianygęstościwodyzwiązanezrozkłademtemperaturywpływająnaskutecz-
nośćmieszaniawódprzezwiatr.Czynnikitewpływająnadostępnośćtlenu,pochodzą-
cegozfotosyntezyidyfuzji,któregorozpuszczalnośćwwodziezależyodtemperatury.
Wprzekrojupionowymjeziorawyróżnićmożnastrefypodanenarys.1.15;1.16;1.17.
Strefyświetlne,produkcjairozkładmaterii
Podstawoweznaczeniedlażyciaorganizmówroślinnych,niezbędnychdofunk-
cjonowaniakażdegoekosystemumadostępświatła.Wpionowymprzekrojujeziora
warstwanajwyżejpołożona,gdzienatężenieświatłajestwystarczającedoprzeprowa-
dzeniaprocesufotosyntezy,tostrefaeufotycza.Warstwaprześwietlonapokrywasięze
strefątrofogeniczną,wktórejprocesyprodukcjiP(fotosyntezyfitoplanktonu)przewa-
żająnadprocesamirozkładumateriiorganicznejRczyliP:R>1.Głębokośćtejstrefy
określasięprzypomocywidzialnościkrążkaSecchiego4.Poniżejstrefyeufotycznej
znajdujesięstrefadysfotyczna(kompensacji),doktórejświatłojeszczedochodziale
nieprzekracza1%światłapadającegonapowierzchnięwody,afotosyntezafitoplank-
tonuzanika.Wstrefiedysfotycznejprocesyprodukcjiirozkładupozostająwrówno-
wadze(P:R=1).Poniżejtejstrefy–bezdostępuświatłaznajdujesięstrefaafotyczna.
Jestonaokreślanarównieżjakotrofolityczna.Procesyrozkładuprzeważająwniejnad
produkcją(P:R<1),awczęściprzydennejzachodzączęstowyłącznieprocesyrozkładu
materiiorganicznej(rys.1.15).
Rys.1.15.Strefyjeziorawynikającezdostępuświatła.
4krążekSecchiego(pomiarwidzialności)–białykrążekostandaryzowanychparametrach.Określa
sięgłębokość,naktórejzanikajegowidzialność