Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
naczynie
A
B
C
włosowate
D
Rys.3.Sposobywydzielaniaprzezkomórkigruczołówzewnątrz-iwewnątrzwydzielniczych.
A-wydzielaniemerokrynowe,B-wydzielanieapokrynowe,C-wydzielanieholokrynowe,
D-wydzielanieendokrynowe.
Gruczoływewnątrzwydzielnicze
Gruczołydokrewneniemająprzewodówwyprowadzającychwydzielanesubstancjeisą
bardzodobrzeunaczynione.Produkowaneprzezniehormonyopuszczająkomórkęnadrodze
egzocytozy,anastępnieprzedostająsiędonaczyńwłosowatych.Wwydzielaniuuczestniczy
częśćbazalnakomórki(Rys.3D).
Niektórekomórkiprodukującehormonynietworzągruczołówleczwystępująwpostaci
skupiskotoczonychtkankąłącznąisilnierozbudowanąsieciąnaczyńwłosowatych.
PrzykłademmogąbyćkomórkiLeydigawjądrzelubkomórkiLangerhansatrzustki.
Hormonywydzielaneprzezgruczołydokrewnesąpeptydami,proteinamilub
glikoproteinami,zmodyfikowanymiaminokwasamilubsteroidami.Komórkiwydzielnicze
wgruczołachzorganizowanesąwgniazda,sznurylubpęcherzyki.Najczęściejpowstają
gniazdakomórek,doktórychwnikająlicznenaczyniakrwionośnewłosowate.Hormonysą
magazynowanewkomórkachiuwalnianepodwpływemodpowiednichsygnałów
chemicznych.Przykłademtakichgruczołówsą:nadnercze,przednipłatprzysadkimózgowej
iprzytarczyce.Wgruczoletypupęcherzykowegokomórkitworząpęcherzykiotaczające
jamę,wktórejsąmagazynowanehormony.Zmagazynowanehormonysąresorbowaneprzez
komórkipęcherzykoweiuwalnianedonaczyńkrwionośnychprzebiegającychprzeztkankę
łączną.Gruczołemotakiejbudowiejesttarczyca.
Gruczołtarczowyskładasięzdwóchpłatówpołączonychprzewężeniem,zwanymcieśnią
ileżącychpoobustronachtchawicy.Jegoczynnośćpoleganawytwarzaniu,magazynowaniu
iuwalnianiuhormonów:3,5,3’,5’-L-tetrajodotyroniny(T4,tyroksyny)i3,5,3’-L-
trijodotyroniny(T3),którychgłównąfunkcjąjestregulacjatempaprzemianymaterii.
12
