Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
procesudochodzidopowstanianiezróżnicowanychgonad.Wtymczasiepojawiająsiętakże
przewodyśródnercza(Wolffa)iprzewodyokołośródnercza(Müllera)orazzatoka
moczowo-płciowa.Podczasróżnicowaniasiępłodumęskiego,wwynikufunkcji
wydzielniczejpłodowegojądra(działanietestosteronu),dochodzidozanikuprzewodów
MüllerairóżnicowaniasięprzewodówWolffa.PrzewodyWolffaprzekształcająsięwsieć
jądra,najądrze,nasieniowódipęcherzykinasienne,natomiastzatokamoczowo-płciowadaje
początekprostacie.ZanikprzewodówMüllera,upłodumęskiego,następujenawskutek
działaniawydzielanegoprzezpłodowejądratzw.anty-Müllerowskiegohormonu(AMH).
Taglikoproteinajestsyntetyzowanawewczesnymokresieżyciapłodowegoprzezkomórki
Sertolego.Upłodużeńskiego,przybrakutestosteronu,odwrotniezanikaprzewódWolffa,
aróżnicujesięprzewódMüllera,zktóregopowstająjajowody,macicaigórnaczęśćpochwy.
DeterminacjapłciuczłowiekazależyodchromosomówpłciXiY.Płećdzieckajest
determinowanawmomenciezapłodnienia.Zapłodnieniekomórkijajowejprzezplemnik
zchromosomemXdeterminujepłećżeńską(zygotapłciżeńskiejXX),aprzezplemnik
zchromosomemY,płećmęską(zygotapłcimęskiejXY).Jednakpoczątkowyrozwój
zarodka,niezależnieodtegojakimplemnikiemzostałazapłodnionakomórkajajowa,odbywa
sięszlakiemżeńskim.SzlakżeńskiwyznaczaobecnośćdwóchchromosomówXX.Natomiast
wprzypadkuzapłodnieniakomórkijajowejprzezplemnikzawierającychromosomY(układ
XY)zejściezeszlakużeńskiegozachodzidopieropodkoniecdrugiegomiesiącaciąży
(zewnętrznymdowodemtegojestobecnośćumężczyznsutek).Następujetopouaktywnieniu
sięgenuSRY(ang.sex-determiningregionofYchromosome)znajdującegosięwkrótkim
ramieniuchromosomuY.Genetycznadeterminacjapłciniezawszejednakzostaje
prawidłowozrealizowana.Mogąjązaburzaćczynnikiwewnątrzustrojowelubśrodowiskowe.
Płódzdeterminowanygenetyczniewokresiezapłodnieniamożewpóźniejszymokresie
rozwojuprodukowaćzbytmałookreślonegohormonupłciowegolubmożegonietypowo
metabolizować
pod
wpływem
nieprawidłowych
czynników
genetycznych
lub
środowiskowychnp.stresu.Wtakichprzypadkachmogąprawidłoworozwijaćsiępierwszo-
idrugorzędowecechypłciowealewrozwijającymsięmózgumożeutrwalićsięczęściowo
żeńskieaczęściowomęskiepodłożezachowańpłciowych(nieprawidłowapłećmózgu).
Nieprawidłowośćpsychicznaczłowiekapolegającanapoczuciuprzynależnościdopłci
przeciwnejjestwynikiemzaburzeńwfunkcjonowaniuukładuhormonalnegoirozwijasię
pomiędzy5a6miesiącemżyciapłodowego(transseksualizm).Takwięctranslacjapłci
genetycznejzygotywdymorfizmpłciowydorosłegofenotypumęskiegolubżeńskiegozależy
6
