Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
A2–Wielkościopisująceruchprostoliniowy
19
Wodniesieniudoomawianegowykresunależyzauważyć,żeza-
znaczonenanimpunktynieodnosząsiędozmierzonychwartości
przemieszczeniaiczasu,leczodpowiadająwartościśredniej,czylipo-
łowierozważanegoodcinka.Ponadtoprędkośćjestwektorem,awięc
jejznak–pluslubminus–odnosisiędokierunkuruchu.Prędkość
dodatniaoznaczaruchpobieżniwkierunkumety,aujemnaprędkość
poziomaoznaczałabyruchwkierunkuliniistartu(czegooczywiście
zwyklesięniespotykapodczasbieguna100m).Codoprzyspieszenia,
tojegowartośćdodatniaoznaczazwiększaniesięprędkości,awartość
ujemna–jejzmniejszanie(czylizwalnianieciała).Znakiprędkości
iprzyspieszeniasąwięcniezależneodsiebie.Możesięjednakzdarzyć
itak,żeciałorozpędzasię(zwiększaprędkość,czyliprzyspiesza),mimo
żejegoprzyspieszeniejestujemne.Naprzykładprzyspieszeniegrawita-
cyjnezwiązanezprzyciąganiemciałprzezZiemięprzyjmujesięnieraz
zarówne−9,81m/s2.Oznaczato,żespadającnaZiemię(wzdłużlinii
prostejprowadzącejdojejśrodka),ciałozwiększaswojąprędkośćipo-
ruszasięwdółzprzyspieszeniemowartości9,81m/s2(patrzsekcja
ograwitacjiwdalszejczęściksiążki).Jednakwprzypadkuruchuwkie-
runkupoziomym(jakwnaszymprzykładziezbiegaczemna100m)
ujemneprzyspieszenieoznaczazawszezwalnianiebiegu(zmniejszanie
sięprędkościbiegacza).
Nakoniecdodajmy,żewbiomechanicebardzoużytecznejestprzed-
stawianiedanychnawykresach.Szukającsposobupolepszeniawyniku,
trenerizawodnikmogąwykorzystaćwykresyzależnościprzemieszcze-
niaodczasu,prędkościodczasuiprzyspieszeniaodczasu.Narysun-
kachA2.12(1-3)przedstawionotakiewykresydlanaszegoprzykładu
zbiegaczemna100m.Zauważmy,żedanedlaprzyspieszeniaodnoszą
siędo10-metrowychodcinkówbiegu,podobniejakdanedlaprędkości,
czylidopołowyodcinkówprzemieszczenia.Danepodanowpostacisu-
rowejorazpowygładzeniuzależności(metodądopasowanianajlepszej
krzywejdopunktówpomiarowych).
Rys.A2.12(1).Przemieszczeniejakofunkcjaczasu-danedlauniwersyteckiegobiegacza
na100m,pomiarynakońcachodcinków10-metrowych(pokazanodopasowanądo
punktówlinięprostą)
