Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Homoneanderthalensis-człowiekneandertalski,neandertalczyk.Praw-
dopodobniepoczątekneandertalczykowidałczłowiekheidelberski,który
pojawiłsięokoło0,5mlnlattemuwAfryce,EuropieiAzji.Homoneander-
thalensisżylimiędzy350tys.a28tys.lattemuiwyróżnialisiębardzo
masywnąbudową.Mielidużewałynadoczodołowe,silniepochyloneku
tyłowiczoło,masywnążuchwęoszerokiejgałęzi,bezwyraźniezaznaczo-
nejbródki,dużymózg,bylikrępi.Przystosowalisiędożyciawsurowym
klimacielodowcowym.Wytwarzalinarzędzia,polowalinadużezwierzęta,
potrafilileczyćzłamaniakości,opiekowałsięludźmistarymiichorymi,
stwierdzonowystępowaniewierzeńzwiązanychzobrządkiempogrzebo-
wym.NaBliskimWschodzieżyłypopulacjemorfologiczniepodobnedo
człowiekawspółczesnego.
WedłughipotezyW.Howellsa,przodkowieczłowiekawspółczesnego
pojawilisięwAfryce,skądrozeszlisięnaróżneobszaryZiemi(teoriaflArki
NoegoB).Hipotezatajestprzeciwstawnahipotezomsugerującympolicen-
trycznepochodzenieczłowiekawspółczesnegozróżnychpopulacjiHomo
erectus.Współczesnebadaniagenetycznepotwierdzająhipotezępostawioną
przezW.Howellsa.ZAfrykiwspółczesnyczłowiekrozumny-Homosa-
pienssapiensdotarłdoBliskiegoWschodu(ok.120-180mlnlattemu),
aokoło35-40tys.lattemudoEuropy,dalejAmerykiiAustralii(30tys.lat
temu).Wyparłwcześniejszeformymiejscowychpraludzi-takichjakeuro-
pejscyneandertalczycyczyteżazjatyckiepitekantropy.
Trzebazauważyć,żenastąpiłwzrostpojemnościmózguz850cm3-
uwczesnychprzedstawicielidook.1400cm3-uczłowiekawspółczesne-
go.Wbudowieczaszkiczłowiekawspółczesnegoniemawałównadoczo-
dołowych,zmniejszyłysięłukibrwiowe,awiększejestwysklepienieczaszki.
Cechącharakterystycznądlaczłowiekawspółczesnegojestbródkana
żuchwie(zaobserwowanojąuprzedstawicielikulturyCro-MagnonweFran-
cjiiHiszpanii).GatunekHomosapiensbywadzielony(podziałhistoryczny,
uwzględniającyczaswystępowania)na:Homosapiensfossilis-człowiek
rozumnykopalny(pojawiłsięwEuropiewzróżnicowanychformachraso-
wych)orazHomosapiensrecens-człowiekrozumnywspółczesny.
Cro-Magnon,tzw.kromaniończyk,wytwarzałnarzędziazkamieni,
kościidrewna.Człowiektenprawdopodobniemówił,atakżezajmowałsię
sztuką(malarstwojaskiniowe,ryty,rzeźba).Świadczytootym,żeludzie
jużwtedydysponowalimyśleniemsymbolicznymizłożonymjęzykiem
(Malinowski,1999;EncyklopediamultimedialnaPWN,2002).
11
