Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WPROWADZENIE
Naturalneiantropogenicznezanieczyszczenia
przypowierzchniowychwarstwlitosfery
PrzypowierzchniowaczęśćlitosferyisamapowierzchniaZiemiobejmujązróżnicowane
środowiskageologiczne,któresąmiejscemciągłych,dynamicznychprzeobrażeńtwo-
rzącychjeskał.Naturalneprocesywietrzeniaminerałówiskałprowadządoredystry-
bucjiskładnikówchemicznychiwytworzeniafazmineralnychpozostającychwrówno-
wadzefizykochemicznejzwarunkamiotaczającegośrodowiska.Wwynikutych
procesówpowstająspecyficznedlaokreślonychwarunkówśrodowiskowychparagenezy
mineralneitypylitologiczne.
Większeodchyleniaodprzeciętnychzawartościpewnychskładnikówchemicznych
następująwprzypadkuwietrzeniakoncentracjizłożowych,zwłaszczaminerałówkrusz-
cowych.Zatemterminemzanieczyszczeńmożnabyokreślićtylkoteanomalnezawar-
tościskładnikówchemicznych,którenegatywnieoddziałująnabiosferę(metaleciężkie
iradioaktywne,siarka,arseniinne).Zmianywłaściwościchemicznychśrodowiska
następująstopniowo,zatemselekcjaiadaptacjazasiedlającychjemikroorganizmówdo
lokalnychwarunkówśrodowiskanajczęściejzachodzijednocześnie.
Intensywneprzekształcanieśrodowiskanaturalnego,związanezgospodarczymwyko-
rzystaniemjegoelementóworazskładowaniemniewykorzystanychodpadówaktyw-
nychchemiczniewilościachprzekraczającychmożliwościprzyswojeniaineutraliza-
cjiwprocesachnaturalnych,możestanowićzagrożeniedlalokalnychekosystemów
icałejbiosfery.Szczególnieniebezpiecznesąropanaftowaiproduktyropopo-
chodne(Włostowska,1993;Łebkowskaiin.,1997;Boszczyk-Maleszakiin.,2006).
Kiedyniejestmożliwenaturalnesamooczyszczenieśrodowiska,koniecznejestpodjęcie
świadomychicelowychprzeciwdziałańchroniącychśrodowiskoprzedszkodliwymi
zanieczyszczeniami,awprzypadkuterenówskażonychrównieżneutralizacjiilikwida-
cjizanieczyszczeń,itymsamymprowadzącychdorewitalizacjitychterenów.
Problemskażeniaprzypowierzchniowychśrodowiskgeologicznychropąnaftowąipro-
duktamiropopochodnymijestciąglenierozwiązany,zarównowkraju,jakizagranicą.
Wpływanatom.in.powszechnośćstosowaniatychzwiązkóworazmożliwośćszybkiego
ichrozprzestrzenianiasięwśrodowisku.Głównymiźródłamizanieczyszczeńzwiązkami
ropopochodnymisą:instalacjewydobywczewęglowodorów,rafinerieprzerabiająceropę
naftową,urządzeniadodystrybucjiimagazynowaniapaliw,środkitransportusurowców
ropopochodnych,warsztatynaprawczetaborusamochodowo-kolejowego,lotniska,
wyciekiropy,awariepodczaseksploatacji,atakżenielegalneodwierty(Wolicka,2008a).
11
