Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.5.ASPEKTYPRAWNEOCHRONYWŁASNOŚCIINTELEKTUALNEJIZASOBÓW...
wywózzagranicęitranzytproduktówzGMO,
prawaiobowiązkiorganówadministracjirządowejdosprawGMO.
Ustawanieregulujenatomiasttakichzagadnień,jaknp.modyfikacjagenomu
człowiekaczyteżprawawłasnościintelektualnej.
WPolscewznacznejmierzesąrealizowanezaleceniairegulaminyopracowane
przezUE,UNIDO,OECDczyinstytucjenaukowekrajówzachodnich,dotyczącepracy
zGMO,zgodniezzasadamidobrejpraktykilaboratoryjnej(określaneczęstoskrótem
GLP,ang.goodlaboratorypractice).
Ochronaprawwłasnościintelektualnejjestobecnieregulowanaprzez,,Prawo
własnościprzemysłowej”obowiązująceod29sierpnia2002r.,którewsposób
satysfakcjonującysynchronizujenaszeregulacjeprawnezsystemamiEuropyZachod-
niejiAmerykiPółnocnej.Podobniejakwinnychkrajach,wPolscemożnaobecnie
patentowaćmetodyizolacjiiidentyfikacjimateriaługenetycznego,modyfikowane
geny,technologietransferugenówimodyfikacjiorganizmów,noweukładybiologicz-
ne,deponowaćmikroorganizmy.
Od1992r.takżeEPO(EuropeanPatentOfficezsiedzibąwMonachium)przyjmuje
zgłoszeniapatentowedotycząceżywychorganizmów.Związanesąonegłównie
zwprowadzeniemobcegogenumodyfikującego,wzamierzonysposób,określonyukład
biologiczny.ParlamentEuropejskiwpaździerniku1992r.(po4latachdyskusji)podjął
decyzjęozastosowaniuprawpatentowychwodniesieniudoorganizmówwyższych.
Zostałyjednoznaczniewyjaśnionezasadywyłączeniazpatentowaniaukładówbio-
logicznychzpowodunaruszenianormspołecznychimoralnych.Wyłączeniedotyczy:
,,Ciałaludzkiegolubczęściciałaludzkiego;modyfikowaniagenetycznejtożsamości
(identity)ciałaludzkiegodlacelówinnychniżterapeutyczny,któremogąpozostawać
wsprzecznościzgodnościączłowieka.Procesowanialubmodyfikowaniagenetycznej
tożsamościzwierząt,comożespowodowaćkrzywdęlubfizyczneuszkodzenie
(sufferingorphysicalhandicaps)bezżadnychkorzyścidlazwierzątlubczłowieka”.
Zdolnośćpatentowąmają:identyfikacjaiizolacjagenu,modyfikacjagenu,zmo-
dyfikowanygen,transfergenu(wprowadzeniedożywegoorganizmu),genetycz-
niezmodyfikowanyorganizmlubjegoczęść.WyodrębnionesekwencjeDNA
ookreślonejfunkcjiibudowierównieżmajązdolnośćpatentową,wymagająbowiem
szczególnejinterwencjiczłowieka.Natomiastopatentowaniuniepodlegająźródła
różnorodnościgenetycznej:mikroorganizmy,rośliny,zwierzętaiczłowiek.
Przykładytypowychpatentówwzakresieinżynieriigenetycznej:
procesyrekombinacji,izolacjiioczyszczaniaDNA,np.stanowiącegokonkretny
genookreślonejfunkcji;
procesyizolowaniaspecyficznychfragmentówDNA(genówlubodcinków
funkcjonalnych);
otrzymywaniewektorów,łączniezplazmidami;
otrzymywanieokreślonegoproduktumetodąfermentacji;
otrzymywaniemikroorganizmówzawierającychplazmidyospecyficznejsek-
wencjii/lubfunkcji;
procesizolacjimikroorganizmuześrodowiskanaturalnego,takżemetodą
rekombinacjiDNA.
21
