Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.3.FUNKCJEKOMÓRKI
tworzeniawrzecionamitotycznego.Wpowolirosnącymorganizmieprokariotycznym
syntezaDNAzachodziokresowo,zprzerwąmiędzykolejnymireplikacjami,natomiast
worganizmieszybkorosnącymjestonaciągła(uE.coli30umniciDNA͞min).
Zdarzeniazachodzącewcyklużyciowymkomórekeukariotycznychsąperiodyczne
idzieląsięnaokresmiędzymitotyczny(interfaza),mitozęorazokrespodziałukomórki.
InterfazępodzielononaokresG
DNA,okresS(syntezyDNA)orazokresG
syntezyDNAdomitozy(zwanejkariokinezą,tj.rozdziałemchromosomów,kończącym
1
(przerwa1),trwającyodtelofazydopoczątkusyntezy
2
(przerwa2),trwającyodzakończenia
sięzazwyczajpodziałemkomórki,czylicytokinezą).Mitoza(M)zajmujeniewielką
częśćcyklukomórkowego,podczasgdyokresStrwaniecodłużej.Następującypotem
okresG
krócejniżokresG
1
–najbardziejzmiennaczęśćcyklu–jestzwyklenajdłuższy.OkresG
1
(rys.2.9).
2
trwa
RYS.2.9.Porównaniecyklukomórkowegokomórekprokariotycznychieukariotycznych.
WoptymalnychwarunkachpokarmowychsyntezaDNA(S)zachodziwkomórkachprokariotycznych
wsposóbciągłyażdomomentupodziału(D).Wwarunkachsuboptymalnychtrwaonarówniedługo,
potemnastępujeokreswzrostu(Gr)poprzedzającypodział.
WkomórceeukariotycznejsyntezaDNAzajmujejedynieczęśćcyklukomórkowego.Pookresie
syntezyDNAnastępujeokresG
Ostatnimetapemjestpodziałkomórki(cytokineza),poczymzachodziokresG
któregoprzebiegasyntezabiałekiinnychpotrzebnychkomórcesubstancji.Komórkazwiększawówczas
2
(przerwa2)kończącysięmitozą(rozdzieleniemsięchromosomów).
1
(przerwa1),podczas
swojerozmiary(wgGieseA.C.:Fizjologiakomórki.Warszawa,PWN1985,s.671)
47
Przyrostrozmiarówcałejkomórkieukariotycznejnastępujepodczasinterfazy.
WokresieG
syntezabiałek(przeważnieenzymatycznych)iinnychpotrzebnychkomórcesubstancji.
1
wcytoplazmiezachodzi(zróżnymnatężeniem,ocharakterzeschodkowym)
SchodkowyprzebiegsyntezyenzymówjestpodobnydosyntezyDNAiwzależności
odtypuenzymuzachodziwróżnychetapachcyklu.Następniekomórkazwiększaswoje
rozmiary.PotemnastępujeokressyntezyDNA(zszybkością3umniciDNA͞min;
wkomórkacheukariotycznych10razywolniejniżwkomórkachprokariotycznych)
ihistonów(zasadowychbiałekstrukturalnychjądra)orazokresG
sięmitozą.Takwięcwciąguprawiecałegookresuinterfazyodbywasięsynteza
2
(przerwa)kończący
komórkowaizazwyczajtylkoprzedpodziałemnastępujejejzatrzymanie(łącznieze
wzrostem).NaprzykładwkomórkachssakówczassyntezyDNAtrwaok.6–8godz.,
etapG
2
–ok.3–4godz.,niezależnieodrodzajutkankiorazgatunkuorganizmu,
