Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
16|PomorzeZachodnieprzedmisjąbiskupabamberskiego
zhandlemmorskim,zdrugiejzaśdziałalnośćczynnikówzewnętrznych,dążącychdo
opanowaniakrajuprzezpodsycaniesprzecznościmiędzyposzczególnymiośrodkami
(Polska,ZwiązekLucicki,Dania).RozpadnięciesięZwiązkuLucickiegowdrugiej
połowieXIwiekuiatomizacjapolitycznaterenówwieleckichsprzyjałypowodzeniu
ekspansjiczynnikówzewnętrznych,wtymPolski.
WPolscepośmierciWładysławaHermana,zgodniezwstępnympodziałem
zroku1097,północnąpołaćkraju,tj.MazowszeiWielkopolskę,otrzymałstarszy
synZbigniew,południową,tj.MałopolskęiŚląsk(wrazzziemiąlubuską),objął
Bolesław.UgodowousposobionyZbigniewdążyłdoutrzymaniapokojuzPomo-
rzanami26,natomiastBolesław,bardziejwojowniczyiwykorzystującykorzystniejsze
położenieswojejpołacikraju,urządzałkonnezagonydocierającenierazwokolice
BiałogarduiKołobrzegu(1102–1207).Wcześniej,w1094roku,zdobyłMiędzyrzecz
nadOdrą.
PozawładnięciuWielkopolskąktórądo1108rokurządziłZbigniewprze-
prowadziłBolesławregularnypodbójPomorzaGdańskiegodo1116roku27,ana-
stępniePomorzaZachodniego.Ostateczniewzimie1121/1122rozgromiłPomorzan,
zdobywającichgłównemiastoSzczecin28.KsiążęWarcisławIzrezygnowałzdal-
szegooporuiuznałzwierzchnictwoBolesława29.
Należystwierdzić,żeBolesławKrzywoustydokonywałpodbojuPomorzaZa-
chodniegosamodzielnie,awkażdymraziebezaprobatycesarstwa,którewtym
26Jegodrogabyładługaiżmudna,wymagającastałychiniemałychwysiłków,niedającaoczywiście
automatyczniegwarancjiprzyszłegozjednoczeniazPolską,alestwarzającanapewnowięcejprze-
słanekdotegożzjednoczenia.Zeźródełhistorycznych,aprzedewszystkimzKronikiGallawynika,
żezatakimrozwiązaniemopowiadałsięZbigniew.Reprezentowałonwpływyszkołykatedralnej
krakowskiej,wktórejzamłoduprzebywał.Towówczaskapitułakrakowskaskupiałagronoludzi
górującychpoziomemwiedzyikulturynadówczesnymspołeczeństwem,którymnieobcebyłyszla-
chetnepomysływspółbracizkręgucywilizacjiromańskiegoświata.Ówczesnespołeczeństwopol-
skie,awszczególnościwarstwarycerska,niedorosłodozrozumieniawartościikulturalnychmetod.
ZwyciężyliwojowniczonastawienizwolennicymłodszegoBolesława,astanowiskoZbigniewawobec
Pomorzanstałosięjednymzgłównychpowodówjegoprzegranejwwalceotronpolski.Pokonawszy
Pomorzan,Bolesławzmiótłjednakżedrobnychdynastów,alenieusunąłksięciaWarcisławaI.Przezto
jegostanowiskowzmocniłosię.Mógłwdogodnymmomencieusamodzielnićsięitouczynił.Aiokres
krwawychzmagańwojennychnapewnoniesprzyjałporozumieniu,leczwprostprzeciwniestanowił
zarzewieniewygasłejniechęciiseparatyzmu.J.Mitkowski,PomorzeZachodnieaPolska,nZeszyty
NaukoweStowarzyszeniaPAX”4(1974),s.52–53.
27B.Zientara,Polityczneikościelnezwiązki,s.201.
28
Argumentyzatakimdatowaniemzob.tamże,s.200–202.
29
K.Ślaski,OpanowaniePomorzaZachodniegoprzezBolesławaKrzywoustego,nZeszytyNaukowe
StowarzyszeniaPAX”4(1974),s.33–34.