Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30|bonatymświecieśmierć
Wacławazpacholęciemnakoniu,byzgładzić(?)Wojewodę:
W–objąłrycerza,iwczwałpolecieli”69.Tegorodzajutenebralna
mistykanatury,kodowanawzapisiepęduilotujakosymboluunio
mysticazodwróconymwektoremkierunku,znamionujewiększość
klasycznychdziełromantykiposępnej.Zlaniesięznaturątotyp
transcendencjiposiadający,mimowszystko,charakterulotny;po-
nadtoostatecznąopłatązategotyputranscendencjęjestnajczęś-
ciejśmierć.WToinne”naturyzobaczyćmożnaprzezchwilę,itylko
podwarunkiemżezarazWtam”sięwrócijużjakoofiara,trup.
DalejposzedłoczywiścieSłowacki.MagdalenaSaganiak,anali-
zującobrazczłowieka,któryWsporządzasobieciało”,ujętatym
straszno-okrutnie-pięknymmotywem,zauważyłaszczerzeiprze-
nikliwie:WJakczłowiekmożesporządzaćsamsiebie?Jesttopew-
negorodzajuabsurd,azarazemmakabra.Pókiczłowiekpozostaje
człowiekiem,światświatem,ajęzykjęzykiem,niejesttomożliwe.
Chybażeczłowiekprzestałbybyćczłowiekiem,światprzestałby
byćświatem,ajęzykzostałbyzastąpionyprzezinnyjęzyk.Ioto
właśnieSłowackiemuchodzi”70.
Anotak,Słowackiegoruchkumistyceciałarozkawałkowanego,
obnażonegowsensieodsłonięciajegowewnętrznejarchitektury
–otóżtenruchwyrastaztegożsamegofantazmatu,którywwersji
znanejzMarii(ściętagłowaHana)tuprzywołaliśmy.Leczautor
Balladyny–baśnipełnejnajbardziejwyszukanychokrucieństw–
natymniepoprzestaje.Ekstazanaturybyłabyzłudądlatakiego
Wja”.DlategoWprzegryza”sięonoprzezcielesnąpowłokę,atym
samymprzeznaturę,ażnatędrugąstronę,gdzieniemaszśmierci
nicierpienia,niciała:stronęDucha.Ipodługtegoarchetypuczy
matecznikaarchetypów,jakimjestDuch,rekomponujezsubstra-
tówciałanowyilepszyWten”świat.Tojużniejestczarnyroman-
tyzm,choćstanowiłonpunktwyjścia.
NiewątpliwieSłowackimkierujezrazutensamczynnik,który
świadczyooryginalnościnurtuczarnoromantycznego:wyob-
raźniaciemna,mroczna,trzecielementtejcałości.Iżjestto
wyobraźniasymboliczna–topewne.Możnająopisaćjakoprzeci-
wieństwostawiającejczłowiekowiprzedoczymaobrazBóstwa
Wfantazyi”,fantazjinaprzykładwujęciuJózefaKremera:WNako-
niecczłowiekdokonywazadaniaswojegostwarzającznikomąręką
