Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
33
cówzarównozespołecznościwiejskich,jakimiejskich,przekraczającpodziały
kastowe”94.DlategoMarijammanpowolistajesięcorazbardziejnindyjska”ani-
żelintamilska”,agronojejwyznawcówstalesiępowiększa.Jesttomożliwe
dziękipłynnościindyjskichformwiary,nacozwracauwagęJ.Kusio,pisząc,że
npanteonpołudniowoindyjskiniejestzamkniętyiustalonyraznazawsze.Wstęp
doniegomająnowebóstwa,ate,którejużwnimobecne,wykazująmobil-
nośćiaspirujądozajęciawnimwyższejpozycji”95.
Śaktiianangu
Niesposóbmówićokulciebogińwioskowych,wtymtakżeMarijamman,bez
wyjaśnieniawspomnianychjużwcześniejpojęćśaktiianangu.Sanskryckirze-
czownikśaktiznaczydosłownie4moc’,4siła’,4energia’.Służyrównieżjakookre-
ślenieenergiibóstwmęskichwpostaciichmałżonek,którezpoczątkubierne,
zczasemzyskałystatusniezależnychiaktywnychbytów.Boginieteuosabiają
siłyrozrodczeiżeńskąenergięseksualną;źródłemwszelkiegoistnienia,dają
iodbierajążycie.Stymulująprocesyzachodzącewprzyrodzie,karmiąiopie-
kująsięwszelkimstworzeniem.JakzauważaD.Kinsley,nŚaktipojmujesięjako
aktywnywymiar[męskiego]bóstwa;boskąmoc,leżącąupodstawjegozdol-
nościtworzeniaświataiprzejawianiasięwnim”96.WTamilnaduszczególnie
Parwati,małżonkęŚiwy,uważasięzaŚakti,którazstępujenaziemięwłonie
śmiertelniczki,bynarodzićsięnaświecie,bądźprzejawiasięwnimjakodoj-
rzałakobieta,częstowłaśniepodpostaciąMarijamman.
NaPołudniuIndiiwiększośćbogińwioskowych,szczególnietenajbardziej
niebezpieczne,zwyklefunkcjonujejakoŚakti;ichwyobrażeniarzadkokiedy
antropomorficzne,rzadkoteżmająswojeodrębneświątynie97.Wedługtamil-
skiegoznawcykultuMarijamman,ŚriWedawijasara:npośródnajważniejszych,
94Originallyalowcastegoddess,emergingfromtheagriculturalmilieuinwhichthemajority
ofIndiansstilllives,[Mariyamman]drawsdevoteesfromurbanaswellasruralareasandcross
castelines:E.Craddock,ReconstructingtheSplitGoddessasŚaktiinaTamilVillage:T.Pintch-
man(red.),SeekingMahódevt.ConstructingtheIdentitiesoftheHinduGreatGoddess,StateUni-
versityofChicagoPress,Chicago2001,s.147.
95J.Kusio(2002),op.cit.,s.96.
96Saktiisunderstoodtobetheactivedimensionofthegodhead,thedivinepowerthatunder-
liesthegodhead’sabilitytocreatetheworldandtodisplayitself:D.Kinsley,HinduGoddesses:
VisionsoftheDivineFeminineintheHinduReligiousTradition,UniversityofCaliforniaPress,
Berkeley1986,s.133.
97W.T.Elmore,op.cit.,s.35.