Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
Brońidyplomacja
Pomimobrakuźródełpolskojęzycznychszczegółowoomawiającychproblemmię-
dzynarodowegorynkubroniąwinteresującymtępracękontekściebardzopomocneoka-
załysięznakomiteopracowaniaproblematykibezpieczeństwa,konfliktówzbrojnych
orazpublikacjezzakresuamerykańskiejpolitykizagranicznej.Wspomnęchociażby
praceautorstwaRomanaKuźniara,AndrzejaMani,KrzysztofaMichałka,AdamaDa-
nielaRotfelda,RyszardaZiębyczyKatarzynyŻukrowskiej.
Dużąrolęwosiągnięciuprecyzjipodjętychanalizodegrałyopracowaniadotyczące
jednostkowychprzykładówkrajówczyteżkonfliktówzbrojnych,szczegółowoomawia-
nychwkontekścieogólnegotematu.Niezastąpioneokazałysiętuopracowaniadotyczą-
cewpływuhandlubroniąnawielorakieaspektyżyciapolitycznegoispołecznego,przy-
gotowaneprzezorganizacjemiędzynarodoweizespołybadawczeróżnychdyscyplin.
Szczególnielicznebadaniaempirycznezostałyprzeprowadzonewrejonachkonfliktów
zbrojnych.Ważnymźródłemdanychdlawykazaniazwiązkupomiędzynapływembroni
wrejonyniestabilneorazdopaństwprowadzącychwojnęsąrelacjeiraportyprzygoto-
wywaneprzezorganizacjemiędzynarodowe,którenatychobszarachpełniąmisjepoko-
jowelubprzeprowadzająakcjehumanitarne.Wdokumentachtegorodzajuznajdziemy
wynikiobserwacji,danestatystyczne,wywiadyśrodowiskowe,systematycznebadania
fragmentówzastanejrzeczywistości–zpunktuwidzeniazainteresowańtejpracystano-
wiąonebardzocennymateriałempiryczny,stanowiącywdużejmierzepodstawędoopi-
sywaniastanufaktycznegoiwyciąganiawniosków.Transferybronikonwencjonalnejsą
przedmiotemzainteresowańagencjiOrganizacjiNarodówZjednoczonychONZ(DDA,
UNIDIR,UNDP,UNICEF,CASA).HumanRightsWatch(HRW)przezprojektArms
Divisionustalarolęmilitaryzacjiirozprzestrzenianiasiębroniwpraktykachnaruszania
prawczłowieka,śledzitransferybronioraznaruszeniaprawahumanitarnegoprzezsiły
wojskowe.PublikacjeibadaniaAmnestyInternational(AI)równieżujmująproblema-
tykęmiędzynarodowychtransferówbroniprzezpryzmatichwpływunastandardyprze-
strzeganiaprawczłowiekanaświecie.
Nagruncieamerykańskimprogramybadawczedotycząceprzepływubronikon-
wencjonalnejprowadząm.in.:WorldPolicyInstitute(WPI),FederationofAmerican
Scientists(FAS),CenterforDefenseInformation(CDI),CenterforInternationalSe-
curityandCooperation(CISAC),CenterforNonproliferationStudies(CNS),British
AmericanSecurityInformationCouncil(BASIC).Publikacjetychośrodkówdostarcza-
jąregularnieaktualizowanychdanychiinformacjidotyczącychobszarueksportubroni
wStanachZjednoczonych,stanuistniejącychorazjakościwprowadzanychregulacji
prawnych,dokonująrównieżanalizyiinterpretacjiamerykańskiejpolitykieksportowej
natlebieżącychwydarzeńmiędzynarodowych.
Dodatkowymźródłemwiadomościztegozakresujestaktywnośćwieluorganizacji
społecznych,działającychnaobrzeżachscenypolitycznej,którychcelemjestnajczęś-
ciejkontrolowanieposunięćrząduwdziedziniepolitykizbrojeniowejorazedukacjaspo-
łecznawtymzakresie.Donajważniejszychnależyzaliczyć:ArmsControlAssociation
(ACA),PublicEducationCenter(PEC),CenterforArmsControl&Non-Proliferation,
CaliforniaPeaceAction(CPA),CenterforInternationalPolicy(CIP).
WeaponsforAll,HarperCollins,NewYork1994;W.W.Keller,ArminArm:ThePoliticalEconomyofthe
GlobalArmsTrade,BasicBooks,NewYork1995;LethalCommerce:TheGlobalTradeinSmallArmsand
LightWeapons,red.J.Boutwell,M.T.Klare,L.W.Red,AmericanAcademyofArtsandSciences,Cambridge
1995.
