Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
•Informacjepodstawoweorazmateriałimetody•
Sposóbzdobywaniapokarmuprzezróżnegatunkigryzoniwpe-
wiensposóbokreślajużsamopochodzeniełacińskiejnazwyrzędu,do
któregoprzynależą-Rodentia,odsłowarodere-obgryzać(Mancinelli
iin.2016).
Większośćgatunkówgryzonijestwnaturzewszystkożerna.Budowa
ichprzewoduprzewodupokarmowegomożesięróżnićwzależności
odprzystosowańanatomicznychdosposobutrawienia.Wświecie
gryzonizdarzająsiętakżegatunkidoskonaleprzystosowanedodra-
pieżnictwa,np.filipińskieryjoszczuryczypochodzącezAustralii
bobroszczury,żywiącesięowadamiiskorupiakamiwodnymi,rybami
czynawetptakami(Landry1970).Większośćgatunkówmażołądek
typuprostego,abudowajelit,szczególniejelitaślepego,jestróżna
izależyodstopniazachodzącejwjelitachfermentacji(StevensiHume
1998).Cowięcej,większośćgatunkówgryzonipraktykujecekotrofię
wceluzachowaniabalansumikrofloryjelitowejorazdostarczenia
organizmowiaminokwasówiwitamin.
LudzieżyjąnaZiemiodmniejniżmilionalat,natomiasthistoria
gryzonizaczynasięprzeszło56milionówlattemu(Musser2005).
Naprzestrzenidziejówludzkościżyciowedrogigryzoniniejedno-
krotnieprzecięłysięzludzkimi.Wrazzpoczątkiemosiadłegotrybu
życiaczłowiekzacząłbyćdlagryzoniczymświęcejniżtylkokolejnym
drapieżnikiem,przedktórymtrzebauciec.Wrazzrozpoczęciem
uprawyrolnej,apóźniejmagazynowaniaplonów,gryzoniezaczęły
odgrywaćdużąrolęwżyciuludzi-wdobrymprzypadkupowodując
stratyekonomiczne(uszkodzenieupraw,zanieczyszczenielubznisz-
czeniemagazynowanychzbóż),wzłym-chorobę,anawetśmierć.
Gryzoniebyłyisąrezerwuaramiwieluchorób,któreprzyczyniająsię
dośmierciniezliczonejliczbyludzi.Dochoróbtychnależąmiędzy
innymi:dżuma,tyfus,tularemia,gorączkaLassa,leptospiroza,ospa
małpia,salmonelloza.Ponadtowielepatogenówchorobotwórczych
korzystazobecnościróżnychgatunkówgryzoni,dziękiktórymmogą
zarażaćdoceloweorganizmypośrednio.Dochoróbwywoływanych
przeztepatogenynależąmiędzyinnymi:anaplazmoza,borelioza,
gorączkaZachodniegoNilu,angiostrongyloza(CDC2022).
11
