Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wprowadzenieteoretyczne
Jakjużzostałowspomnianewewstępie,głównymcelemniniejszejpublikacjijest
omówieniepostrzeganiaregionuperyferyjnegoprzezśrodowiskazewnętrzne,
analizatego,jakelementynowegoobrazuskonstruowanegowobszarachcen-
tralnychprzyjmowanebyłyprzezspołecznośćterenówperyferyjnych,oraz
wskazanieuwarunkowańbudowaniaświadomościnarodowej,kształtowanych
napodstawieobrazutychostatnichstworzonegowPolsceiwNiemczechwXIX
inapoczątkuXXwieku.Zanimposzczególneaspektyzostanąprzeanalizowane,
należykrótkodookreślićpodstawoweterminy,zdefiniowaćgłówneprocesyizależ-
nościwodniesieniudoomawianegoterytoriumPolskiiNiemiecorazregionów
PodlasiaiDolnychŁużyc.
KategorięHregionu”możnarozpatrywaćzjednejstronypodkątemgeogra-
ficznym,terytorialnym,wówczasstanowionaczęśćwiększejcałości,którąmożna
analizowaćnapoziomienarodowymbądźponadnarodowym,ponadpaństwowym.
Przykładowowyróżniasięregionyeuropejskie,transkontynentalne,aleiwramach
jednegopaństwa,narodu,obszaru–małejojczyzny.Zdrugiejstronyjednak
pojęcieHregionu”możnatakżeanalizowaćwujęciuhistorycznym,kulturowym,
gospodarczym,społecznymczypolitycznym,azarazemdookreślaćjewodniesie-
niudoteoriicentro-peryferyjnej,rozpatrywanejnietylkowperspektywie1)tery-
torialno-gospodarczej,zgodniezktórąregioncentralnystanowicentrumadmi-
nistracyjno-państwowo-gospodarcze,zależneperyferiazaś–miejscezasobów
osobowych,produkcyjnychczyterytorialnych,alei2)społeczno-kulturowej,która
pozwalanaprzesunięcieciężaruanalizzaspektówekonomiczno-administracyjno-
-państwowychnaspołeczno-kulturowepłaszczyznyżycia.Wówczasregionmożebyć
konstytuowanywodniesieniudowydarzeńhistorycznych,miejscpamięci,tradycji.
Relacjacentro-peryferyjnakształtowanajestnietylenazasadziepodporządkowania
czyzależności,ilewspółzależności,ajejfundamentemniesąpowiązaniaekono-
miczne,produkcyjneczyprzepływzasobówludzkich,leczsens,pamięć,historia,
tradycja,apoprzezto–świadomośćspołeczna.
