Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.Wprowadzenie
19
abymócodpowiedniomanipulowaćwartościamiichmomentubezwładnościipręd-
kościkątowej(Golema2003).Wprzypadku9gdyoddziałującynaciałobodziecde-
stabilizującyjestznaczny9powodującdużewychyleniaśrodkaciężkościciała(COM)9
którewykraczająpozagranicestabilności9człowiek9broniącsięprzedupadkiem9wy-
konujekrokwkierunkujegodziałania.ReakcjętakąNashner(1997)określiłtermi-
nem„strategiakroku”(stepstrategy).Zastosowanieprzezczłowiekaodpowiedniej
strategiiposturalnejzależynietylkoodwielkościpowierzchnipodstawy9aletakżeod
stopniawychyleńCOMwramachgranicstabilnościorazprędkościkątowejtychwy-
chyleń(NashneriMcCollum1985;HorakiNashner1986).BadaniaMakiiMcllroy
(1997)sugerują9żekontroladotyczącauruchamianiaposzczególnychstrategiiniejest
sekwencyjna9araczejrównoległa.
*
Podobniejakwpozycjiobunóż9gdziemechanizmykontrolirównowagibyłyróż-
newpłaszczyśniestrzałkowejiczołowej9równieżwpozycjijednonóżsąoneodsiebie
zasadniczoodmienne(Hoogvlietiwsp.1997).
Wstaniuswobodnymwpłaszczyśniestrzałkowej9przywychyleniachprzednio-
-tylnych(A/Panterior-posterior)9pozycjeobunóżijednonóżsązsobądodatniosko-
relowane9cowskazujenazbliżonąkontrolęprzemieszczeńCOP.Możnanatejpod-
stawiewyciągnąćwniosek9żewstaniubezzakłóceńwosiA/Psynergiamięśniowa
wwarunkachstaniajednonóżiobunóżjestdosiebiezbliżona(BurdetiRougier2007).
Wpłaszczyśnieczołowejprzywychwianiachbocznych(M/L)niestwierdzono
natomiastżadnejkorelacjimiędzypozycjamijednonóżaobunóż9cowskazuje9żeza-
stosowanewnichmechanizmykontrolirównowagisącałkowicieróżne.Wstaniu
obunóżprzemieszczeniaCOPwpłaszczyśnieczołowejsąkontrolowaneprzezme-
chanizmobciążenia/odciążeniakończyndolnych9regulowanyprzezprzywodziciele
iodwodzicielestawubiodrowego.Wstaniujednonóżregulacjataprzebiegainaczej
(BurdetiRougier2007).WyjaśniatomodelzaproponowanyprzezHoogvlietaiwsp.
(1997a)9będącyrozwinięciemmodeluDavisaiGrabinera(1996).Dlazobrazowa-
niasystemuregulacjirównowagiwstaniujednonóżwbocznymkierunkuwychwiań
(M/L)posłużylisięonizmodyfikowanymmodelemsterowanegowahadłaodwróco-
nego.Wniezakłóconymstaniuobunóżobiestopyprzylegajądopodłożaobomaswo-
imikrawędziami9tj.zewnętrzną(boczną)iwewnętrzną(przyśrodkową).Wpozycji
jednonóżczłowiek9chcączachowaćstabilność9częstozmienianaciskstópzkrawędzi
zewnętrznejnawewnętrznąiodwrotnie9comanifestujesięzmianamikątapomiędzy
podeszwowączęściąstopyapodłożem.DlategoHoogvlietiwsp.(1997a)zapropono-
waliuzupełnienieklasycznegomodeluwahadłaodwróconegoprzezdodaniedodatko-
wejpowierzchniprzyleganiastopydopodłożawkształciepółwalca(rocker)9którego
płaskaczęśćimitujepodeszwęstopy9awalcowa-kątowązmianęjejpołożenia.Tak
zmodyfikowanymodelstopyautorzynazwaliRSI(Rocker-ShapedInterface).Wtym
modelunawrócenielubodwróceniestopyjestściślezwiązanezprzemieszczeniami
