Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20
1.Zagadnieniaogólne
Szkłonieużywanejestmniejodpornechemicznieniżtakie,któregopowierzchnia
byłajużwytrawiona.Stądteż,jeżelipostępowanieanalitycznewymagaszkłaodpornego
chemicznie,przygotowujesięjespecjalniewystawiającnawielogodzinnedziałaniepary
wodnej.Należytakżepamiętać,żepowierzchniaszkłamożemiećzdolnośćsorbowania
niektórychsubstancjizroztworu.Zarównozdolnośćprzechodzeniaskładnikówszkła
doroztworujakisorbowaniesubstancjizroztworuuniemożliwiająstosowanieszkła
wanalizieśladowej.Wykluczonejestnaprzykładstosowanienaczyńszklanychwtoku
oznaczaniaśladówkrzemu,sodu,wapnia,boruiniektórychinnychpierwiastków.
Dotypowychnaczyńszklanych,zktórychkorzystasięwlaboratoriumanalitycz-
nym,należą:probówki,zlewki,kolbystożkowe,kolbymiarowe,pipety,biurety,cylin-
drymiarowe.Wymienionenaczyniaprodukowanewróżnychrozmiarach.Naczynia
miarowestosowaneprzedewszystkimwanalizieilościowej,szczególniewanalizie
miareczkowej;ichwłaściwościisposobyużytkowaniaomówionodokładniew2.tomie
podręcznika.
Wprzypadkunaczyńiaparaturyszklanejbardzowygodnajestmożnośćichłączenia
izamykaniazapomocąszlifów,tj.stożkowychpowierzchniprzylegającychszczelniedo
siebie.Szlifywykonywanewznormalizowanychwymiarach,copozwalaużywaćich
wymiennieiłączyćzsobądowolneczęściaparatury.Dozamykanianaczyństosowane
równieższlifowanekorki,cojestszczególnieważnewpracyzrozpuszczalnikami
organicznymi,niszczącymikorkigumoweiztworzywsztucznych.Aparaturałączona
zapomocąszlifówznajdujeszczególnezastosowaniepodczaspracyzgazami,dobrze
bowiemwykonaneszlifowanepołączenia,posmarowaneodpowiednimsmarem,cał-
kowicieszczelne.
Kwarcmalepszeodszkławłaściwościchemiczneitermiczne,jestjednakkruchy
imałowytrzymałymechanicznie.Niewątpliwienajcenniejsząwłaściwościąkwarcujest
jegomaływspółczynnikrozszerzalnościcieplnej,copozwalagwałtowniezmieniaćtem-
peraturę.Naczyniakwarcowemożnanaprzykładogrzewaćwprostpłomieniemistudzić
przezzanurzeniewwodzie.
Odpornośćchemicznakwarcuniejestduża,niewytrzymujeonnaprzykładstapia-
niazalkaliami.Najczęściejstosujesiękwarcwanalizieśladowej,jedynymbowiem
zanieczyszczenim,jakiemożnawtymprzypadkuwprowadzić,jestkrzem.Wewszyst-
kichzatemoznaczeniach,zwyjątkiemkrzemu,możnastosowaćnaczyniakwarcowe,
bezobawywprowadzeniazanieczyszczeń.Zkwarcuwykonywanetygledostapiania
lubprażeniaosadów,parownice,atakżezlewki,kolbymiaroweiinnenaczynia.
Porcelanamalepsze,wporównaniuzeszkłem,właściwościtermiczne,copozwa-
laogrzewaćbezpośredniopłomieniemitodostosunkowowysokiejtemperatury
(ok.1400OC).Donajczęściejspotykanychwlaboratoriachnaczyńporcelanowychnale-
żątygleiparownice,atakżepłytkizwgłębieniamistosowanewjakościowejanalizie
kroplowej.
Porcelananiejestzbytodpornachemicznieiwnaczyniachporcelanowychniemożna
stapiaćpróbekztopnikamialkalicznymi,zachodzibowiemwtedyreakcjachemiczna
międzytopnikiemapolewąporcelanową.Nienależytakżeprażyćwtyglachporcelano-
wychtychosadów,któremogąwchodzićwreakcjechemicznezpolewą.