Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ĆWICZENIE1
Olejkieteryczneiekstraktyroślinne
A.Otrzymywanieolejkóweterycznych
metodądestylacjizparąwodną
Olejkieteryczne(łac.oleumaetheriumlubaethereum,ang.essentialoils)
stanowiąciekłeilotnesubstancjewonneuzyskiwanezsurowcówroślin-
nychróżnymimetodamiizolacji.Podwzględemskładusątozłożonemie-
szaninyrozmaitychzwiązkówchemicznych:węglowodorów,ketonów,al-
dehydów,alkoholi,estrów,laktonówiinnychzwiązkóworganicznych,np.
zawierającychazotisiarkę.Biogenetyczniezwiązkitenależągłówniedo
terpenów(izoprenoidy),pochodnychaminokwasów(kwasyaromatyczne)
orazmetabolitówlipidów(kwasyialdehydytłuszczowe)[1].Strukturywy-
branych,popularnychskładnikówolejkóweterycznychprzedstawiarysu-
nek1.
Wzależnościodrodzaju,olejeketerycznyzawieraodkilkudziesięciudo
kilkusetzwiązkówchemicznych.Wniektórychprzypadkachjesttojeden
dominujący,typowydlaolejkuzwiązeknadającyjemucharakterystyczny
zapach(np.olejekmiętypieprzowejzawieramin.50%mentolu,eukaliptu-
sowydook.90%1,8-cyneolu,aanyżowyok.80-90%anetolu).Najczęściej
jednakozapachuczyaktywnościfarmakologicznejolejkóweterycznych
decydująskładnikiobecnewmałychilościach.Wolejkuróżanymzawartość
damascenonuwynosiokoło0,14%acytroneloluokoło35-40%,jednakto
damascenondecydujeobukieciezapachowymolejkuażw70%przyokoło
5%udzialecytronelolu.Podobnie,zasilnieantyseptyczneiprzeciwzapalne
właściwościolejkurumiankowegoodpowiadaazulenichamazulenobecne
wilościokoło4%.Złożonośćchemiczna,atakżezmiennośćskładuolejków
(gatunkowa,sezonowa,związanaztechnikąuprawyrośliny)sprawia,że
zarównoichdokładnacharakterystyka(analityka),jakiodtworzeniewla-
boratoriumjesttrudne(bądźniemożliwe).
15
