Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
B2-Receptory
17
Receptorysprzężone
zbiałkiemG
Receptorowekinazy
tyrozynowe
Receptory
wewnątrz-
komórkowe
ReceptorysprzężonezbiałkiemGaktywująbiałkasygnałowe,
nazywanebiałkamiG.BiałkoGulegafragmentacji,uwalniając
podjednostkę,którawiążesięzcyklaząadenylanową.Wzależności
odnaturywyjściowegobiałkaGenzymtenulegaaktywacjilub
dezaktywacji;katalizujeonprzekształcenieATPwcyklicznyAMP,
którydziałajakowtórnyprzekaŹnik,uruchamiającywkomórce
kaskadęsygnałową.Innaformaprzewodzeniasygnałuwiążesię
zdziałaniemfosfolipazyC,katalizującejhydrolizęlipidów
błonowych.Wjejwynikupowstajądwiewtórnesubstancje
sygnałowe,uruchamiającewłasnekaskadyprzenoszeniasygnałów.
Receptorowekinazytyrozynowesąbiałkami,któredziałająijako
receptory,ijakoenzymy.Związaniesubstancjisygnałowejaktywuje
enzym—kinazęwwewnątrzkomórkowejdomeniebiałka,co
prowadzidofosforylacjireszttyrozynowych.Domenytedziałają
jakomiejscawiążącedlabiałeksygnałowychienzymów;tam
właśniezachodziinicjacjakaskadysygnałowej,którejrezultatemjest
wostatecznościekspresjagenuisyntezabiałka.
Niektórereceptoryobecnesąwewnątrzkomórki;substancje
sygnałowe—bydonichdotrzeć—musząwięcbyćhydrofobowe,
żebyprzeniknąćprzezbłonękomórkową.Aktywacjareceptora
estrogenowegoprowadzidopowstaniakompleksureceptor–ligand,
którywchodzidownętrzajądrakomórkowegoiuruchamia
transkrypcję,awkonsekwencji—syntezębiałek.
TematypokrewneEnzymy(B1)
Grupyfunkcyjnejakogrupywiążące(G3)
Oddziaływaniawiążące
Receptornaskórkowegoczynnika
(G2)
wzrostu(L1)
Receptory
Receptorysąbiałkamiodgrywającymizasadnicząrolęwprocesach
komunikacyjnychwewnątrzorganizmówżywych.Działająonejak
„skrzynkipocztowe”organizmu,odbierającinformacjeodsubstancji
sygnałowych:przekaŹnikównerwowychihormonów.Receptorywwię-
kszościzakotwiczonesąwbłoniekomórkowej,„wystając”poobujej
stronach;mająwięconedomenęzewnątrzkomórkowąidomenęwe-
wnątrzkomórkową(rys.1).Wobszarzezewnątrzkomórkowymwystę-
pujewnęka(szczelina)nazywanamiejscemwiążącym.Substancjesyg-
nałowepasujądotychmiejscisąwnichwiązanezapośrednictwemsił
międzycząsteczkowychwtakisamsposób,jaksubstratywiązanesą
zmiejscamiaktywnymienzymów.Podobieństwopolegateżnatym,że
podczaswiązanianastępujewymuszonedopasowanie,dziękiktóremu
receptorzmieniakształtwtakisposób,abymócprzyjąćzwiązek
sygnałowy.Inaczejjednakniżwprzypadkuenzymów,niezachodzitu
żadnareakcja.Substancjasygnałowawiążesię,aleponieważjesttopro-
cesodwracalny,możeonazostaćuwolnionawniezmienionymstanie,
pozwalającreceptorowinapowrótdowyjściowegokształtu.Całatasek-
wencjazdarzeńmożesięwydawaćzupełniebezsensowna,alezmiana
kształtuzachodzącapodczaswiązaniatotakiekomórkowe„puk-puk!”:
