Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
20Tlen
2010Reaktywneformy
Watmosferzetlenwystępujewpostacicząsteczkidwuatomowejjakoditlen.
Wstaniepodstawowymtlencząsteczkowymadwaelektronynaprostopadłychwzglę-
demsiebieantywiążącychorbitalachp.Spinydwóchelektronównaorbitalachpczą-
steczkitlenusąrównoległe.Liczbakwantowacałkowitegospinucząsteczkijestrówna1.
Jeżeliliczbacałkowitegospinuwynosi1,tomożliwesątrzyorientacjewzględemkie-
runkuzewnętrznegopolamagnetycznego,którymodpowiadajątrzyróżnepoziomy
energetyczne.Wstaniepodstawowymcząsteczkatlenuwystępujewformietrypleto-
wej,małoaktywnej,cowynikazfaktu,żewiększośćzwiązkówmaformęsingletową.
Ponieważtlentrypletowymatrudnościzeznalezieniemdrugiegopartnerawstanie
trypletowym,dlategoreagujezwielomazwiązkami,przyjmującodnichjedenelek-
tron.Anionorodnikponadtlenkowypowstajewwynikujednoelektronowejredukcji
cząsteczkitlenu,aformalnystopieńutlenieniawnimtlenuwynosi1:2.Wmyślreak-
cji(2.1)tworzysięanionorodnikponadtlenkowyO2
*
––cząsteczka,którajestwolnym
rodnikiemzjednymniesparowanymelektronemiładunkiemujemnym.
O2+e
–→O
*
2
–
(2.1)
Obecnośćniesparowanegoelektronupowoduje,żewpolumagnetycznymsąone
słaboprzyciągane,azewzględunaobecnośćdwóchatomówwcząsteczcerodnikokreś-
lamyjakodwurodnik–birodnik.Dużareaktywnośćrodnikówwynikazichtendencji
doprzyłączeniadrugiegoelektronu–wziętegoodinnejcząsteczki,luboddaniaelek-
tronu–reakcja(2.2).
O2+2e
–+2H+→H
2O2←O2
*–+e–+2H+
(2.2)
AnionorodnikponadtlenkowyO2
*–wroztworzewodnymmożeprzyłączyćproton.
Wtensposóbutworzonyzostanieobojętnyelektrycznierodnikponadtlenkowy–rod-
nikwodoronadtlenkowy–reakcja(2.3).
O2
*–+H+→H
2O2
*–
(2.3)
Jeżelidocząsteczkitlenuprzyłącząsiętrzyelektrony,toproduktemtejreakcjijest
rodnikhydroksylowy*OH,bardzoreaktywnywukładachbiologicznych[BartoszG.
2013].
31
