Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
CZĘŚĆPIERWSZA
Gobi,iniebyłoponiejśladu.Dziśszczęśliwyprzypadekpozwalaczasem
natrafićnaichpozostałości,któreudowadniająistnienieżycianatychtere-
nachwkulturzeneolitycznej.Byłytojednakczasy,codoktórychmożnasnuć
dzisiajjedyniehipotezy,gdyżżadneświadectwabudowliczyczegośtrwalszego
sięniezachowały.
Wdrugimtysiącleciuprzednasząerąistniało,napołylegendarne,króle-
stwoSzanglubIn,zaśod1100–221r.p.n.e.królestwoCzou,przechodzące
potemróżnefazyswojejorganizacji,obejmującejrównieżtzw.OkresKrólestw
Walczącychmiędzy481a221r.przedChrystusem.Tenokreshistorycynazy-
wająokresemChinfeudalnych,wrzeczywistościbyłytopoprostuliczne
państewkaczyksięstwaistniejąceoboksiebieiwzajemniesięnajeżdżające,
cozaznaczonezostałownazwieostatniejfazytejepoki.Natejdrodze,dro-
dzepodbojówiwalk,powstałopierwszecesarstwochińskie,ustanowione
przezkrólaCzenga,któryw247rokup.n.e.wstąpiłnatronkrólestwaTs7in,
anastępniepokonałpokoleiwszystkieotaczającegoksięstwaikrólestwa
iwroku221p.Ch.przybrałtytułTs7inSzy-huang,cotłumaczysięzwykle
jakoPierwszyCesarzTs7inów.WtensposóbporazpierwszyChinyzaist-
niałyjakocesarstwo,zjednoczonypodjednymberłemorganizmpaństwowy,
gdyżprzedtembyłatoluźnakonfederacjarozmaitych,mniejszychczywięk-
szych,aleoddzielnychpaństewek.Jakocesarztrwałnaswoimmiejscudo
206r.p.n.e.,poczymtroncesarskizatrząsłsięodpałacowychintrygiprze-
wrotów,którewkrótcedoprowadziłydotego,żedynastiaTs7inwogóleupa-
dła.Najejmiejscewstąpiłanowadynastia,nazwanaHan,którejprzedsta-
wicieleutrzymalizmniejszymiczywiększymikłopotamiswójtronod206r.
p.n.e.do221rokunaszejery.Ponadczterywiekiwładania.Teraznastąpił
długi,boażdoroku589naszejerytrwającyokreswalkwewnętrznych,wojen
iniepokojów,wczasiektórychdowładzydochodziłyróżnedynastieirody,
nikomujednaknieudałosięzjednoczyćChinpodswoimberłem.Udałosię
todopierokolejnemucesarzowi,któryzałożyłwtymżerokudynastięSuj
(czasamipianaSui,trwałado618roku),poniejzaśtronprzejęłasłynna
dynastiaTang(618–907).Następujeznowuokreskilkudziesięciulatniepo-
kojówiw960roku(terazmożnajużobserwowaćparalelnyrozwójnaszej
ichińskiejhistorii)miejscenatroniecesarskimzajmujedynastiaSung,która
pozostałananimdo1127roku.Poczymnastępujekolejnypodziałkraju,
okreszamieszekiwojenwewnętrznych,którezakończyłysięzagarnięciem
tronuchińskiegoprzezdynastięmongolską,nazwanąJüan(1280–1368).Lecz
znowuprzychodzizmiana:tronobejmujedynastiawywodzącasięzchińskiego
rdzenia,mianowiciedynastiaMing,panującawlatach1368–1644,bywtym
rokuulecdynastiimandżurskiej,panującejażdoostatnichlatcesarstwa,to
