Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
17
wewolucjisztukichińskiejodzastałejwXIXwiekusztukitradycyjnejdozróż-
nicowaniakierunkówwiekuXXlPomagateżzrozumiećproblemy,jakieprzed
ChinamipostawiłZachódl
Ztychtopowodówzamierzampoddaćanalizieprocesprzenikaniasztuki
ZachodudoChinwXXwiekulPrzyjmująctętezę,nasuwająsięnastępującepy-
tania:dlaczegosztukęzachodniąuznanozagodnąstudiowaniadopierowtym
stuleciu,aniewcześniej?JakwyglądałasytuacjageopolitycznaChinwczasie
wprowadzaniazmiannawzórzachodni?Jakimidrogamisztukazachodniado-
cieraładoChininajakichprzykładachuczylisięchińscyartyści?Jakspołeczeń-
stworeagowałonawprowadzanieobcychformdosztuki?Czegochińscyartyści
chcielinauczyćsięodZachoduijakiwpływmiałamyślzachodnianarolęsztuki
iartystywspołeczeństwiechińskim?
Rok1898przyjętozapunktpoczątkowyzewzględunaStoDniReform7,któ-
rychkonsekwencjąbyłnowystosunekdoprzyjmowaniazachodniejcywilizacji,
októrymtowpływowydygnitarzdynastiiQing(1644-1912),ZhangZhidong
(1867-1909)mówił:„Chińskanaukatofundament[podstawowazasada,ti,aza-
chodniawiedzasłużycelompraktycznym[praktycznejaplikacji,yong]”8lTego
samegorokuGaoJianfu(1879-1951),założycielSzkołyMalarstwaLingnan,był
jednymzpierwszychChińczyków,którzyudalisiędoJaponii,abystudiować
sztukęzachodniąijapońską9l
Niniejszeopracowaniezakończyanalizawpływuwojnyantyjapońskiej
z1937rokulProcesprzyswajaniawiedzyzapoczątkowanyprzezGaoJianfu
zostałprzerwany,kiedyChinyzmuszonebyłyskierowaćswojesiłydoobrony
krajuprzedobcąagresjąl
Okres40latmiędzyrokiem1898a1937zostaniepodzielonynatrzyetapy,
dogodniewyznaczoneprzezwydarzeniahistoryczneiartystycznelKażdyznich
ukażenowekierunkiwewolucjisztukizachodniejwChinachl
Wrozdziale1zostanąomówionewpływysztukizachodniejnasztukęchiń-
skąprzedrokiem1898lSztukazachodniabyłasprowadzanadoChingłównie
przezmisjonarzyiprzedstawicielstwahandlowe,ajejwpływzostanieprzeana-
lizowanynapodstawieocalałychdziełidokumentówl
7
StoDniReform-zakończonyfiaskiemtrwającyponadstodniruchreformatorskiwce-
sarskichChinachlTrwałod11czerwcado21września1898rl,zostałpodjętyprzezmłodego
cesarzaGuangxuireformatorów(mlinlKangaYouweia)lPróbaprzeprowadzeniareformzakoń-
czyłasięzamachemstanudokonanymprzezkonserwatywnestronnictwopodprzewodnictwem
cesarzowejwdowyCixiiuwięzieniemcesarzawareszciedomowymlZobl:RlMitter,Modern
China:AVeryShortIntroduction,Oxford2008;MlDillon,ContemporaryChina:AnIntroductio,
London2009l
8JlKlFairbank,HistoriaChin.Nowespojrzenie,Warszawa-Gdańsk2004,sl238l
9PlKamber(redl),BenezitDictionaryofAsianArtists,Oxford2013,sl236-237l
