Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
IKonkurs.Trudnepoczątki
33
wzakaziepublikowaniasądówwartościującychprzezrecenzentówspraw-
dziłysię–jurorzywiedzielizgóryizdoświadczenia,żekoledzyzbranży
będąmieliinnezdanieogrzeuczestnikówkonkursuniżoni.
WswoimpodsumowującymKonkursanalitycznymartykuleSzopski
dzieliłpolskichiniepolskichuczestnikównadwiegrupy,wskazującnate
właśniepodziaływykonawstwa,którepobudzałyŻurawlewadoupartego
inicjowaniaideikonkursowej.Jednakrozkładałakcentycałkieminaczejniż
zwolennicyDpowrotudoźródeł”:
Naszychpianistówmożnabypodzielićnadwiekategorie:tych,którzyciąglejesz-
czestarająsięodnaleźćChopinazidentyfikowanegoztradycją,jakaponimpozo-
stała,itych,którzynietyletradycjąsiękierują,ileczystoartystycznym,bezpo-
średnimodczuwaniemiobserwacjądziełjegorobionąprzezpryzmatusposobień
dzisiejszych,duchadzisiejszego.Pierwsi,szukającChopina,mijajągoczęsto,nie
wiedząc,żejestbliżejniżtoprzypuszczali.[ś]Młodypianistazdusząwrażliwą
inawskrośdzisiejszylepszymjestszopenistą,kiedysięwswoimpojęciuniecofa
wdrugąpołowęprzeszłegostulecia.Wżadnymwypadkumusięnieudazupełne
zrealizowanieówczesnejtradycjiszopenowskiej.Niepozwolimunatofortepian
dzisiejszy,niepozwoląsale,anadewszystkoniepozwoliorganizacjadzisiejszej
duszyartysty.[ś]Przesadawekspresji,zastępującaproste,naturalneodczuwanie
poezjiistyluChopina,mścisięodrazunapianiście.Takteż,wwieluprzypadkach,
byłoiwkonkursie.[ś]
Obcychpianistówmożnabyrównieżnadwiekategoriepodzielić.Sąmiędzy
nimitacy,którzysięchcącelowoichwilowopodporządkowaćDsentymentali-
zmowi”Chopina,itacy,którzysąszczerzy,prawdomówni.Pierwszymnieudaje
sięefektnajfatalniej.Sentymentalizowaniesztucznedotykaczasemgranickaryka-
tury.DrudzytraktujądziełaChopinabezprzesadnegoliryzmuistarająsięwnich
odnaleźćrzeczyjakieśnoweiciekawe.Starająsięiprawiezawszeznajdują.[ś]
Stawiająsobieproblemyartystyczneiinteresująrozwiązaniemtychproblemów.
Jeżelitymkierujewielkaumiejętność,[ś]powstająkreacjeoniezmiernejwar-
tości,choćsięnawielupunktachmogąrozejśćzpojmowaniemrzeczyarcypol-
skim.Podwzględemzdolnościwnikaniawszczegółydziełai[ś]umiejętności
wydobywanianowychefektówstojąobcypianiścimłodziwyżejodnaszych,bar-
dziejwtymkierunkunieskrępowani,wolniodwpływówotoczeniaprzywykłego
douświęconychsposobówodtwórczych.Tymteżwkonkursiezwrócilinasiebie
uwagęmłodziRosjanie[ś]43.
ModelewykonawczeokreśloneprzezSzopskiegomożnanazwaćDher-
meneutycznym”iDfenomenologicznym”.Pierwszyznich–jegozdaniem
jużskrachowany–poleganaodkrywaniuDrealnego”Chopinawtekstach
utworówprzepuszczanychprzezzachowaneśladytradycjiwykonawczej.
Drugi–dającywidokinaprzyszłość–toniezależneodczytywanieistotnych
jakościutworówzpartyturtraktowanychjakozadaniadosamodzielnego
43F.Szopski,Międzynarodowykonkurspianistowskiim.Chopina,DKurierWarszawski”,
1II1927,nr31,s.4.
