Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Starzeniesięludnościjakowyzwaniedlalekarzarodzinnego
geriatrów,specjalistówzzakresuusługrehabilita-
cyjnych,opiekimedycznejosóbwpodeszłymwie-
kuorazrozwójusługspołeczno-socjalnych.
Kosztopiekizdrowotnejosóbpo65.rokużycia
jestczterokrotniewyższyniżosóbwwieku
15-54lat.Ztegowzględuobokwzrostunakładów
koniecznejestszukanieefektywnychformleczenia
iopieki.Naprzykładstosowanieprocedurzapobie-
gawczychuwarunkowanejestm.in.statystycznym
przeciętnymdalszymtrwaniemżycia.
W2006rokudalszeprzeciętnetrwanieżycia
10latwystępowałoumężczyznw73.rokużycia,
akobietw77.rokużycia.Jednocześnienależy
uwzględniaćspecyfikępostępowaniazpacjentem
wstarszymwieku.Naprzykładwprofilaktyce
wtórnejudarumózguwnadciśnieniutętniczym
należyszczególnieuważać,abyprzezobniżenieci-
śnieniatętniczegoniespowodowaćspadkuperfuzji
mózgowej.
Optymalnymmiejscempobytuosobystarszej
jestśrodowiskodomowe.Ważnejestzapobieganie
hospitalizacjilubumieszczaniuwzakładachopie-
kuńczych,gdyniejesttobezwzględniekonieczne.
Wprzypadkukoniecznościhospitalizacjilubinsty-
tucjonalizacjinależydążyćdomaksymalnegoskró-
cenia(ograniczenia)pobytuzzapewnieniemjak
najlepszychwarunkówopieki.Dlategoteż,obok
klasycznychformopieki(oddziałszpitalny,porad-
nia),tworzonychjestnaświeciewieleróżnychmo-
deliopiekinadosobamistarszymi(tabela1.1).
Jednązformopiekijestprogramcałościowej
opiekinadludźmistarszymi(PACEprogram
all-inclusivecareforelderly).Systemobejmuje
opiekąpacjentówwdomu,poradni,ośrodkuopieki
dziennej,zakładzieopiekuńczymiszpitalu,zapew-
niadostępdousługpodstawowychispecjalistycz-
nych.Doopiekitegorodzajukwalifikowaneoso-
bypowyżej55.rokużycia,któremająskierowanie
dozakładówopiekuńczychimieszkająwrejonie
działaniaośrodkaPACE.Zwykleosobytemająoko-
ło80lat,cierpiąna7do8schorzeńiwymagają
pomocywzakresie2do3czynnościżyciacodzien-
nego.PACEumożliwiaosobomstarszymzakwalifi-
kowanymdoprzyjęciadozakładuopiekuńczego
przebywaniewśrodowiskudomowymwwarun-
kachpełnegozaspokojeniapotrzebzdrowotnych,
socjalnychirehabilitacyjnych.Świadczeniame-
dycznerealizowaneprzezróżnychspecjalistów
współpracującychwzespoleterapeutycznym.
Zadaniemośrodkówopiekiprzejściowej(OOP)
(transitionalcarecentres)jestprzejmowanieze
szpitalastarszychpacjentówwcelurehabilitacji
14
Lekarzrodzinnyjestpierwszyminajważniejszymogni-
wemkontaktupacjentazsystememochronyzdrowia.Dla-
tegoteższczególnegoznaczenianabierakształcenieleka-
rzyrodzinnychprzygotowująceichdoopiekinad
starzejącymsięspołeczeństwem.
Najczęściejprzyjmujesię,żepełnezastosowaniepro-
cedurzapobiegawczychjestuzasadnione,gdydalszysta-
tystycznyoczekiwanyokresprzeżyciawynosi10lat.
Najważniejszeproceduryouznanymznaczeniuwpre-
wencjigeriatrycznejpierwotnejiwtórnej:
1)Zapobieganienadciśnieniutętniczemu,wykrywanie
ileczenienadciśnieniatętniczego.
2)Wykrywanie,zapobieganieileczeniecukrzycy.
3)Zapobieganieotyłościiniedożywieniu,wykrywanie
ileczenieotyłościiniedożywienia.
4)Wykrywanienowotworówokrężnicy(endoskopia,te-
stynakrewutajonąwstolcu).
5)Wykrywanierakagruczołukrokowego(badanieper
rectum,oznaczanieantygenuswoistegogruczołukro-
kowegoPSA).
6)Wykrywanierakapiersi(badaniepiersi,mammogra-
fia).
7)Immunoprofilaktyka(szczepieniaprzeciwgrypie,tęż-
cowi,pneumokokowemuzapaleniupłuc).
8)Chemioprofilaktyka(aspirynawprewencjiwtórnej
chorobyniedokrwiennejserca,statynywhiperchole-
sterolemii).
9)Zapobieganieosteoporozie(podawaniewitaminyD
wdawce800jm./dobęorazwapnia1000mg/dobę),
wykrywanieileczenieosteoporozy.
10)Modyfikacjastylużycia(zaprzestaniepaleniatytoniu,
właściwadieta,systematycznaaktywnośćruchowa).
Tabela
1.1.Modelesprawowaniaopiekinadpacjentem
wstarszymwieku
Oddziałszpitalny
Poradniageriatryczna
Dziennyszpitalgeriatryczny
Ośrodekdziennegopobytu
Hospitalizacjadomowa
Ośrodekopiekiprzejściowej
Ośrodekopiekidługoterminowej