Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
wdrożeniewłaściwychmetodkontroli;
sporządzeniekońcowegoraportuzesformułowaniemwnioskówizaleceń.
1.3.chorobyzakaźnewaspekcieglobalnymilokalnym
Choćpoprawieuległywarunkisanitarno-higieniczne,ametodyterapiiiprewencji
stająsięcorazskuteczniejsze,do2019r.chorobyzakaźnestanowiłyok.20%całkowi-
tegoobciążeniachorobaminaświecieipozostawałygłównąpodwzględemczęsto-
ściprzyczynązgonówwwielukrajachrozwijającychsię.Unoworodkównajczęstsze
przyczynyzgonustanowiłyposocznicaizapalenieoponmózgowo-rdzeniowych,
ustarszychdziecizapaleniepłuc,biegunkaimalaria.Wartododać,żeprzyczyniając
siędoskróceniaczasuprzeżyciaosóbcierpiącychnaprzewlekłechoroby(cukrzyca,
nowotwory,schorzeniapłuc,serca,nerek),zakażeniamogąpośredniokształtować
światowestatystykidotycząceumieralności.
Opróczznanychiopisanychchoróbzakaźnych,pojawiająsięnowe(tzw.emerging
diseases).WedługdefinicjiŚwiatowejOrganizacjiZdrowia(WHO)dogrupytejza-
liczasięchorobywywołaneprzezpatogeny,któredotychczasniebyłyidentyfikowa-
ne,bądźtakie,którewystępowaływpopulacjiwcześniej,aleobecniezapadalność
naniegwałtowniewzrastalubposzerzasięichzasięggeograficzny.Odlat40.ubie-
głegostuleciazidentyfikowanoponad300nowychchoróbzakaźnych,przyczym
60%miałocharakterodzwierzęcy,zczego70%pochodziłooddzikiejfauny.Swo-
iste,,punktyzapalne”owysokimprawdopodobieństwietransmisjipatogenówod-
zwierzęcychkoncentrująsięwregionachtropikalnych,gdzieróżnorodnośćbiolo-
gicznadzikiejfaunyifloryjestwysokaijednocześniezachodząintensywnezmiany
użytkowaniagruntów.
Wykazano,żemiędzygatunkowatransmisjapatogenówodzwierzęcychwzrasta
wprzypadkufilogenetycznejbliskościmiędzyzwierzęcymigospodarzamialudź-
mi(polowania,intensyfikacjahodowlizwierząt,mokretargi,handelegzotyczny-
mizwierzętamidomowymiiżywnościąpochodzeniazwierzęcego).Częstotliwość
tychinterakcjiiichcharaktermodulująryzykoprzeniesieniachorobyodzwierzęcej.
Ważnejest,abytoryzykowłaściwieocenić.Zostałoonodramatyczniezwiększone
m.in.wskutekzmianklimatu,rearanżacjiekosystemów,wtymwylesiania,rozwoju
wielkichaglomeracjimiejskichowysokimzagęszczeniuludnościiniedostatecznej
infrastrukturzesanitarnej,niedożywieniaigłodu,globalizacjihandlu,zmianpro-
cesuprodukcji,przetwarzaniaiprzechowywaniażywności,intensyfikacjiprodukcji
spożywczej,zmiantechnologiiuprawyroślinihodowlizwierząt,rozwojumiędzy-
narodowegotransportulotniczegoimigracjiludności.WodniesieniudoEuropy
12
i.częśćogólna