Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ite,któreniemająwiększegoznaczenia.Wiadomojednak,żewieledrobnoustrojów
wwarunkachnormalnychuosobnikazdrowegoniewywołujechoroby,wystarczy
jednakprzejściowezałamanieodpornościitesamebakteriemogąwywołaćnawet
ciężkąchorobę.Pałeczkaokrężnicystalebytujewprzewodziepokarmowymczłowie-
ka,jestsymbiontem,bierzeudziałwsynteziewitaminK
2,B
12ikwasufoliowego,jest
więcdlamakroorganizmuniezbędna.Wystarczyjednak,np.przezpodanieniektórych
antybiotyków,zaburzyćrównowagębakteryjnejfloryjelitowej,atasamabakteriaspo-
wodujeciężkąchorobęztrudnądoopanowaniabiegunkąiwszystkimitegoskutkami
(odwodnienie,dyselektrolitemia).Winnychprzypadkach,jeżeliprzełamiebarierę
jelitową,powodujebardzociężkieschorzeniawpostaciposocznicyzewstrząsem
włącznie.Laseczkatężcajestzwyklesaprofitem,żyjewprzewodziepokarmowym
zwierząt(koni)iludzi,leczwystarczy,abyzostaławprowadzonadoranywwarunki
beztlenowe,awywołujebardzociężkąchorobę.
Wielechoróbzakaźnychmaściśleokreśloneźródłazakażenia.Naprzykładzimnicę
przenosiwyłączniekomar,niezarazisięniączłowiekodczłowieka,notowanojednak
zakażeniaprzezstrzykawkęzabrudzonąkrwiąchoregonazimnicę,natomiastźródłem
zakażeniawodrzejestwyłącznieinnychoryczłowiek.Poznanietychmechanizmów
wwieluprzypadkachułatwiawalkęzszerzeniemsięchorób.
Wostatnichkilkudziesięciulatachniektórechorobyzmieniłyswójobrazkliniczny.
Klasycznymprzykłademmożebyćpłonica.Kilkadziesiątlattemubyłowieleprzypad-
kówotypowymprzebieguzrozwiniętymiwpełniobjawamiklinicznymiiztypowymi
dlapłonicypowikłaniamiwczesnymiwywołanymiprzezpaciorkowceipóźnymi–
opodłożuimmunologicznym.Obecniepłonicawystępujerzadkoiprzebiegałagodnie,
dającnajczęściejporonnyobrazkliniczny,częstotrudnydorozpoznania.
Nazmianępatomorfologiiwieluchoróbzakaźnychzasadniczywpływmałatwa
dostępnośćipowszechnośćstosowaniaantybiotykówichemioterapeutyków.Oprócz
olbrzymichkorzyści,jakieprzynosiantybiotykoterapia,spowodowałaonarównież
powstanieszczepówopornychnaantybiotyki,szczególnieodnosisiętodogronkowca,
lecznietylko.Innympouczającymprzykłademjestzimnica;zarodziecPlasmodium
falciparumstwarzaobecnietrudneproblemyterapeutycznewłaśnienaskutekpo-
wstawaniawszybkimtempieinaróżnychkontynentachszczepówniewrażliwych
nastosowanedoniedawnarutynowochemioterapeutyki.
Wogromnejwiększościprzypadkówsamfaktzakażenianiewystarczadowywo-
łaniachoroby.Znanejestzjawiskonosicielstwabezobjawowegodrobnoustrojów.
Uwieluosóbmożnastwierdzićwjamieustnejpneumokoki,paciorkowceczyme-
ningokoki,mimotoniedochodzidorozwojuchoroby.Winnychprzypadkachchoroba
przebiegaporonnie,anawetbezobjawowo,uruchamiajednakwieleprocesówimmu-
nologicznychświadczącychoczynnymprocesiechorobowym.Tylkouniewielkiego
odsetkaosóbzakażeniewywołujepełnoobjawowąchorobę.Takiwłaśnieprzebieg
zakażeniauzależnionyjestprzedewszystkimodróżnychmechanizmówobronnych.
Poczynającodbarierymechanicznej,jakąstanowiciągłośćpowłokskórnych,ruch
rzęsekiperystaltykajelit,poprzezbarieręchemicznązwiązanązkwaśnymodczynem
potu,wydzielaniemgruczołówłojowychczydziałaniemlizozymu,ażdouruchomienia
31
