Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Artykuły
Związkipsychologiizprawem
Zainteresowaniaprawnikówpsychologiązwiązanezintencjąimoż-
liwościamijejzastosowaniawdziedziniejudykaturysięgająodległych
czasów,wyprzedzającoprzeszło100latoficjalneuniwersyteckiepowoła-
niejejjakosamodzielnejdyscyplinynaukowej(comiałomiejscew1879
roku).PodkoniecXVIIIwiekuinapoczątkuwiekuXIXzostałowyda-
nychbowiemkilkaobszernychpracpoświęconychwykorzystaniupsycho-
logiiwobrębieprawa(zob.Stanik,1981,1986e).
Zkoleiwrazzdynamicznymrozwojempsychologiieksperymentalnej
wkońcuXIXinapoczątkuXXwieku(laboratoriumWundtaijegoszkoły)
ukazałasięznacznaliczbapublikacjizawierającychwynikibadańempi-
rycznychdotyczącychbezpośrednioobszarustosowaniaprawa(zob.Do-
spulov,Mazitov,1975).Niestety,wpóźniejszymokresie(wlatachtrzy-
dziestychidokońcalatpięćdziesiątychXXwieku)zastosowaniupsychologii
wdziedzinieprawa,pozanielicznymiwyjątkami,niepoświęcanonależytej
uwagi(zob.Burtt,1931;Locard,1931).Natomiastodpoczątkulatsześć-
dziesiątychXXwiekunastąpiłponownypowrótdozainteresowańprob-
lematyką;aodlatsiedemdziesiątychdochwiliobecnejobserwujemyciągły,
dynamicznywzrostliczbybadańipublikacjiztegozakresu(zob.Haward,
1981;Lok,1981;Stanik,1986e;Bartol,Bartol,1987;Lösel,1990;
Marten,1990;Netlik,Netliková,Hájek,1997;Pavlovský,2001).
Należyjednakzauważyć,żesposoby,wedlektórychpodchodzisiędo
tejproblematyki,ikryteria,zapomocąktórychsięporządkuje,wy-
wołujączęstekontrowersjeinieporozumienia;poszczególniautorzybo-
wiemkierująswojąuwagęnaróżnesferyzagadnieńprawnych,używając
przytymwielorakiejterminologii(zob.Stanik,1985b).Wliteraturze
niemieckiej,wktórejwystępujenajbardziejzróżnicowanenazewnictwo,
spotykamytakieokreślenia,jak:Rechtpsycholgie,Kriminalpsychologie,
ForensischePsychologie,GerichlichePsychologie,PsychologiederStra-
fverfahrensczyKriminalistischePsychologie.Wpiśmiennictwieanglo-
saskimwystępujągłównietrzynazwy:legalpsychology,criminalpsy-
chologyorazforensicpsychology.Wliteraturzerosyjskiejoperujesię
takiminazwami,jak:juridiczeskajapsichołogija,sudiebnajapsychołogi-
ja,psychologijanapriedwaritielnymsljectwije,kriminalnajapsichołagija
czyinsprawiteilnajapsichołogija.Wjęzykachfrancuskim,hiszpańskim
iwłoskimrzeczsięmapodobnie.Wjęzykupolskimużywasiętakich
nazw,jak:psychologiasądowa(Lipczyński,2007),psychologiakrymi-
nalistyczna(Hołyst,2004),psychologiapenitencjarna(Lewicki,Pa-
ryzek,Waligóra,1969),czyspokrewnionegoznazwąterminunpsy-
chologiaresocjalizacyjna”(Ostrowska,2008).