Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
26
Artykuły
Płaszczyznawykonawcza
Płaszczyznawykonawcza,wktórejwystępująlicznezwiązkipsycho-
logiizprawem,dotyczy:zastosowaniaśrodkówwychowawczych,popraw-
czychorazkarpozbawieniawolności.WPolsceistniejądwaodrębneure-
gulowaniaustawowestosowanewobecsprawcówprzestępstw.Jednoznich
dotyczynieletnichsprawcówprzestępstw,wobecktórychstosujesięUsta-
opostępowaniuwsprawachnieletnich(zob.Górecki,Stachowiak,
2005),drugiezaś1sprawcówdorosłych,odpowiadającychprzedsądem
nazasadachogólnychprawakarnegoiodbywającychorzeczonekarywe-
długnormprawnych,zawartychwkodeksiekarnymwykonawczym.Te
dwasystemyuregulowańprawnychróżniąsięodsiebiewsposóbzasadni-
czy.Wpierwszymznich(sprawynieletnich)głównyakcentpołożonyjest
nawykorzystanienajbardziejodpowiednichiskutecznychśrodkówwycho-
wawczychipoprawczychwstosunkudonieletnichsprawcówczynówprze-
stępczych(np.dozórrodziców,dozórkuratora,zakładwychowawczy,za-
kładpoprawczy)wceluzapobieżeniaichdalszejdemoralizacji;natomiast
wdrugim(doroślisprawcyprzestępstw)stosujesięróżnegorodzajukary,
wśródktórychnajbliżejzwiązanazpsychologiąjestpraktykaodbywania
karypozbawieniawolnościiłączącysięzniąprocesresocjalizacji.prob-
lematykązajmujesiępsychologiapenitencjarna(zob.Lewicki,Paryzek,
Waligóra,1969;Ciosek,2001,2007;Ostrowska,2008).
Jednakobokwskazanychróżnicprocesowychiwykonawczychwspól-
nymcelemobusystemówuregulowańprawnychistosowanychśrodków
wychowawczo-poprawczychbądźkarjestresocjalizacja.Przezresocjali-
zacjęnajczęściejrozumiesięcałokształtspecjalnychzabiegówpedago-
gicznychipsychokorekcyjnych(organizowanychwstosunkudoosóbaso-
cjalnych,odznaczającychsięszkodliwą,antagonistyczno-destrukcyjną
aktywnościąspołecznąizwiązanąztymdziałalnościąprzestępczą),ukie-
runkowanychnaukształtowaniepożądanychpostawizachowańspołecz-
nych,umożliwiającychdanejosobieprawidłowefunkcjonowaniewspołe-
czeństwie,cowogólnościodnosisiędoprzyjęciaprospołecznegostylużycia
(zob.Stanik,2007a).Owaspecjalistycznadziałalnośćskupiawsobie
różneformyikierunkioddziaływańpedagogiczno-psychologicznych,do
którychnależą:praca,kształcenieogólneizawodowe,zajęciakulturalno-
-oświatoweiin.Ponadtostosujesięróżneformypsychokorektygrupowej
iindywidualnej,jakwreszciewyspecjalizowaneprogramypsychoterapeu-
tycznewobecosóbuzależnionychodalkoholu,narkotykówczywobecpe-
dofilów(zob.np.Urban,Stanik,red.,20071T.2).
Celemresocjalizacjijestwięcdokonaniemożliwejikoniecznejkorek-
tyosobowościasocjalnejwtakimstopniu,abypopowrociedowarunków
wolnościowychobwinienimoglisamodzielnieprawidłowofunkcjonować