Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
28
Artykuły
charakterracjonalny,czylisłużyćmaksymalizacjiindywidualnychlub
grupowychkorzyści(zob.Frieske,red.,2004).
Mechanizmyselekcyjnewpisanewsystemedukacjiipodyktowane
ograniczeniamiocharakterzestrukturalnymmogąprowadzićdowy-
kluczeniapewnychgrupczykategoriidzieciimłodzieży.Wbadaniach
stwierdzasięnierównośćwdostępiedoszkół(doedukacji).Analizdoko-
nujesięzdwóchperspektyw1koncepcjieksternalistycznychiinterna-
listycznych.
Wświetlekoncepcjieksternalistycznychprzyczynanierówności
wsystemieedukacjitkwiwtym,żepewnetypyrodzinniesązdolneprzy-
gotowaćswoichdziecidotego,abywpełnikorzystałyznaukiwszkole.
Reprezentancitejkoncepcjiwyróżniająnastępująceczynnikipowodujące
nierównościwedukacji:
1
genetycznezróżnicowaniegruppodwzględemilorazuinteligencjilub
zdolnościpoznawczych;
1
deprywacjamaterialna;
1
deprywacjakulturowa,np.bardzoniskipoziomwykształceniawro-
dzinieorazbrakumiejętnościspołecznychi/lubjęzykowychniezbęd-
nychdoefektywnegouczeniasię;
1
różnicespołecznedotycząceaspiracjispołecznychimotywacjidona-
uki;
1
dysproporcjedotyczącekapitałukulturowego(Moore,2006,s.330).
Wkoncepcjachinternalistycznychprzyczynnierównościspołecznych
szukasięwsamejszkole.Wszczególnościchodzio:
1
właściwościsystemuedukacji,któremogąbyćodpowiedzialnezaod-
zwierciedlenieiugruntowywaniepodziałówklasowychiinnych;
1
utrwalanieprzezoficjalnyprogramnauczaniauprzedzeńspołecz-
nych;
1
niejawneprzekazywaniewzorówzapośrednictwemukrytegoprogra-
munauczania;
1
nieuwzględnianieprzezszkołęodmiennościkulturowych,zwłaszcza
tychdotyczącychprzynależnościetnicznejiseksualności(ibidem).
JaktwierdziZbigniewKwieciński,występująutrwalaneipowięk-
szanenierównościoświatowezarównowzakresiepoziomufunkcjono-
waniaszkółwróżnychśrodowiskach,wzakresiewyposażaniadzieci
zróżnychśrodowiskwwiedzęiumiejętnościszkolne(czyliwzakresie
nhabitusu”szkolnego),jakiwzakresiedążeńdoprzyszłegostatususpo-
łecznego(aspiracji,planówżyciowych).Marginalizowaniedzieciprzez
systemedukacjirzutujetakżenaichpóźniejsząwyuczonąbezradność
(Kwieciński,2007).
Specyficznąinterpretacjęuzyskujekategorianierównościwkontek-
ściedyskursupóźnonowoczesnego,wktórymanalizowanajestnietyle
