Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
EwaWysocka
Najwcześniejpojęciejakościżyciawprowadzonowekonomii,gdzieod-
noszonojedopoziomużyciawogóle,mierzonegogłówniewskaźnikami
konsumpcjiorazdostępnościąokreślonychdóbriusług.Późniejtakże
winnychnaukachspołecznychodwoływanosiędopojęciajakościżycia,
którąocenianonapodstawieobiektywnychwskaźników,obejmujących
ocenyludzizwiązanezichposiadaniemlubdeficytemwtymzakresie22.
Ogólniejakośćżyciamożnawięcujmowaćjakokategorięobiektywnąlub
subiektywną23;czasemrozdzielasiędwapojęcia:jakośćżycia(wymiar
obiektywny)ipoczuciejakościżycia(wymiarsubiektywny),bądźteż
wskazujesięnormatywnylubUaksjoafektywny"charaktertegopojęcia.
Możnarównieżłączyćobapodejścia,wówczasmówisięoujęciuobiek-
tywizowanymlubsubiektywizowanymjakościżycia,coegzemplifikuje
holistyczneujęciejakościżycia.
Wtymkontekściemożemyodnieśćsiędopsychologicznychkoncepcji
idefinicjijakościżycia,któreporządkująwielośćujęćtegopojęcia,spro-
wadzającjedoczterechmodeliokreślającychróżnyjegozakres(rys.1).
Jakośćżyciato:
a)
wujęciuwąskim,obiektywnym-jakośćobiektywnychwarunków
życiajednostki(ujęcietożsamezpedagogicznym,ekonomicznymiso-
cjologicznym);wujęciutymwprostmówimyojakościżyciawodnie-
sieniudopewnychnormatywów(ujęcienormatywne);
b)wujęciuwąskim,subiektywnym-zadowoleniezwarunkówży-
cia;mówisiętuopoczuciujakościżycia,najczęściejanalizowanym
wujęciupsychologicznym;
c)wujęciuposzerzonym,komplementarnym-sumawarunków
życiaizadowoleniajednostki(ujęciesubiektywno-obiektywne);
d)
wujęciuszerokim,holistycznym-połączenieobiektyw-
nychwarunkówżyciaizadowoleniazuwzględnieniemosobistych
wartości,aspiracjiioczekiwań(ujęciesubiektywno-obiektywne
iaksjonormatywne)24.
22M.Oleś:Jakośćżyciamłodzieżywzdrowiuiwchorobie.Lublin:Towarzystwo
NaukoweKUL,2010,s.17.
23A.Brzezińska,M.Stolarska,J.Zielińska:Poczuciejakościżycia
wokresiedorosłości.W:Zadaniairolespołecznewokresiedorosłości.Red.K.Appelt,
J.Wojciechowska.Poznań:WydawnictwoFundacjiHumaniora,2001,s.103-
126.
24S.A.Borthwick-Duffy:QualityofLifeandQualityofCareinMentalRe-
tradition.In:MentalRetraditionintheYear2000.Ed.L.Rowitz.Berlin:Springer-
-Verlag,1992,s.52-66;D.Felce:DefiningandApplyingtheConceptofQualityofLife.
UJournalofIntellectualDisabilityResearch"1997,no.2(41),s.126-135;D.Felce,
J.Perry:QualityofLife:ItsDefinitionandMeasurement.UResearchandDevelop-
mentalDisabilities"1995,no.16,s.51-74;por.M.Oleś:Jakośćżyciamłodzieży…,
s.22.