Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1
WPROWADZENIE
1u1u
Podziałmetodchromatograficznych
Chromatografia,jakometodarozdzielaniaznanajestodpoczątkuXXwieku,jednak
jejszybkirozwójnastąpiłkilkadziesiątlatpóźniej.Wroku1903biochemikMichał
SiemionowiczCwietpracującywKatedrzeBotanikiUniwersytetuWarszawskiego
rozdzieliłbarwnikiroślinnewykorzystujączjawiskoadsorpcjiwkolumniewypeł-
nionejróżnymisubstancjami(m.in.węglanemwapnia).Poekstrakcjizapomocą
rozpuszczalnikówuzyskiwałwyraźnierozdzielonestrefy.Wceluopisaniatejmetody
greckimisłowamioznaczającymi„barwę”(grec.κρωPα)i„zapis”(grec.γραφω)utwo-
rzyłnowesłowo-„chromatografia”oznaczającedosłownie„zapisywaniebarw”[1].
Cwietzmarłwroku1919wWoroneżu(Rosja)igdybyżyłdłużej,ajegoodkrycie
zostałobydocenionezajegożyciazapewnezostałbylaureatemNagrodyNobla.Warto
wtymmiejscuprzypomniećżetwórcąchromatopolarografiijestwybitnypolski
chemikprof.WiktorKemula.
Obecniemetodychromatograficznezewzględunamożliwośćszybkiegorozdziela-
niaianalizysubstancjitakżewpróbkachozłożonychmatrycach,należądonajbardziej
rozpowszechnionychmetodinstrumentalnychwchemiianalitycznej.Różnymimeto-
damichromatograficznymimożnarozdzielaćianalizowaćskładnikipolarneiniepo-
larne,kwasowe,obojętneizasadowe,organiczneinieorganiczneatakżemonomery,oli-
gomeryipolimery.Wzależnościodwłaściwościfizykochemicznychbadanejpróbkiijej
składników,doichrozdzielanianależyzastosowaćodpowiednirodzajchromatografii.
Metodychromatograficznepowszechniestosowanezarównonaskalępreparatywną,
jakianalityczną,achromatografgazowyjestnajbardziejrozpowszechnionymnaświecie
przyrządemanalitycznym.Pierwszykomercyjnychromatografgazowyzdetektorem
cieplno-przewodnościowympojawiłsięnarynkuwroku1955,awysokosprawnychro-
matografcieczowy10latpóźniej.Zapracezwiązanezmetodamichromatograficznymi
wielokrotnieprzyznawanoNagrodyNobla[2].Wtabeli1.1podanolaureatówtych
Nagród,którzywswoichpracachzajmowalisięzastosowaniamilubrozwojemmetod
chromatograficznychipokrewnych.
1010Podziałmetodchromatograficznych
13