Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RajmundMichalski"Chromatografiajonowa",Warszawa2005ISBN83-204-3136-0©byWNT
14
1.WPROWADZENIE
żniąsięmiędzysobączasemprzebywaniawewnątrzkolumnywynikają-
cymzżnegoichpowinowactwadofazystacjonarnej,cozkoleijest
bezpośredniąprzyczynąrozdzielania.
Jesttoklasycznymechanizmwymianyjonowejwykorzystywany
wchromatografiijonowejdooznaczaniaanionówikationów.Proces
wymianyjonowejjestodwracalny,areakcjewymianyjonowejzachodzą
stechiometrycznie.
Wchromatografiiwykluczaniajonowegowykorzystujesięzjawisko
równowagimembranowejDonnana.Porowatywymieniaczjonowypełni
funkcjępółprzepuszczalnejmembranyoddzielającejdwiefazywodne
fazęruchomąodwodnejfazystacjonarnejzawartejwporachwymienia-
cza.Membranajestprzepuszczalnatylkodlasubstancjiniezjonizowanych
lubsłabozjonizowanych,któreulegająpodziałowimiędzydwiefazy
wodne,aichmigracjaprzezkolumnęjestopóźniona.Natomiastsubstancje
zjonizowane,nieprzenikającedownętrzaporów,niezatrzymywane
wkolumnieiopuszczająwpierwszejkolejności.
Chromatografięwykluczaniajonowegostosujesięprzedewszystkim
dorozdzielaniasłabychkwasównieorganicznych,kwasóworganicznych,
alkoholi,aldehydów,aminokwasóworazdogrupowegooddzielaniazwiąz-
kóworganicznychodnieorganicznych.
WchromatografiiparjonowychjonysubstancjioznaczanejXod-
działujązlipofilowymijonamiL(składnikamieluentu),tworząckompleks
typuXL.Komplekstenmożebyćodwracalniewiązanyzniepolarną
powierzchniąfazystacjonarnejS,którastanowitzw.,,fazęodwróconą”,to
znaczyfazęopolarnościmniejszejniżpolarnośćeluentu,dająckompleks
XLS.Rozdzielanejonypróbki(wpostacikompleksówXL)żniąsię
czasemprzebywaniawkolumnie,wynikającymzichżnychpowino-
wactwdoniepolarnejpowierzchnifazystacjonarnej,cojestprzyczyną
rozdzielania.
Wedługalternatywnegomodelulipofilowejonyeluentuadsor-
bowanenapowierzchnifazynieruchomej,tworząckomplekstypuLS.
Wwynikutegonapowierzchniniepolarnejfazystacjonarnejpowstaje
dynamicznywymieniaczjonowy,zktórymoddziałująjonysubstancji
rozpuszczonejX.Jonyocharakterzehydrofobowym,jakalkiloweiarylowe
sulfoniany,mogąpenetrowaćwnętrzewarstwyutworzonejprzezkompleks
LS,gdzieoichczasieprzebywaniadecydujeadsorpcja.Jonybardziej
hydrofilowepenetrujątylkostrefęzewnętrzną,aichczasprzebywania
wkolumniezależyodmechanizmuwymianyjonowej.