Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
1.Ideaciągłości
wagęzmiennościtradycji,realizującejsięwkontynuacji,modykacjilubeliminacji
dotychczasobecnychwątków;uwypuklajejprocesualnośćipotencjałtrwania,jak
teżrozwoju;wreszcie,kojarzytendencjędociągłościzespołecznościamistabilnymi
iprzedpiśmiennymi,atendencjędozmianyzindustrialnymiiponowoczesnymi;
ponadtoidentykujewarunkifundamentalnedlazachowaniatradycji,amianowicie
kanon(zespółtreścipodstawowych),długotrwałośćkształtowaniasięikumulacji,
zdolnośćdonarastaniaiposzerzania,wkońcupozytywnąwaloryzacjęspołeczną.Jak
widać,ciągłośćokazujesięstaleobecnanasceniehistoriiiwkulisachjejuprawiania,
coistotniejszejednakjesttociągłośćjużnietylkoczasowa,aleiprzestrzennaoraz
postrzeganaspołecznie.
Użytecznieoperacjonalizowanawpostacitradycji,sprawdzasięrównieżosadzona
wkontekścieobszarukulturowego,któryjakdowodnieprzekonujeA.Wallis
[1979,s.17]uosabiającfunkcjonalnieokreślonąprzestrzeń,„jestprzedmiotem
intensywnejidługotrwałejinterakcjimiędzyskupionymnaniejzespołemwarto-
ścimaterialnych,estetycznychisymbolicznychakonkretnągrupą(społecznością).
Dziękitemuowagrupa(społeczność)możenatymobszarzezaspakajaćspontanicznie
sweżnorodnepotrzebyzzakresukultury,osiągającpoczucieintegracjispołecznej
imożliwościrozwoju”.Ciągłośćsensunosiwtymprzypadkuimionawspólnoty,więzi
zmiejscemorazintegracjiiprospektywności(otwarciakuprzyszłości).
Znaleźliśmysięwłaśniemimochodemwdomeniesocjologii,wtymsocjologii
miasta.Ciągłośćbądźintegracjaprzestrzennauwierzytelnianabywałademrazfor-
malno-materialnym,kiedyindziejocharakterzewartościującym[ibidem,s.112–113]
sublimującymsięwzwartejkompozycjiprzestrzennej(wwymiarzeurbanistyczno-
-architektonicznym),wygodzieżycia(wwymiarzefunkcjonalnym),urodziezamiesz-
kiwanegomiejsca(wwymiarzeestetycznym),więzimiędzyludźmiiidentykacji
zprzestrzenią(wwymiarzespołecznym),atakżeczystymśrodowiskunaturalnym
(wwymiarzeekologicznym)[Bartoszek,Gruszczyński,Szczepański1997].Jakto
zwyklebywa,najłatwiejdookreślaćpojęcieprzezsemantycznegraniceobowiązywa-
nia,takteżładnajczęściejdeterminująbinarneopozycje(typu:zwarterozproszone,
bogateubogie,bezpieczneniebezpieczne,czystezanieczyszczone),denotujące
zresztąskrajnepunktyciągłości.
Namarginesiewartosobieuprzytomnić,żeapelociągłośćprzestrzennązapisano
skrupulatnie,chociażniewprost,wpolskiejUstawieoplanowaniuizagospodarowaniu
przestrzennym[Dz.U.2015],m.in.wpassusachdotyczących:zasadydobregosąsiedztwa
(wymógdostosowaniasiędozastanegokontekstuzabudowy);harmonijnejcałości
iuporządkowanychrelacjifunkcjonalnych,społeczno-gospodarczych,środowisko-
wych,kulturowychikompozycyjnych(towykładniaładuprzestrzennegowsensie
normatywnym),zatemkontynuacjifunkcji,parametrów,cechiwskaźnikówzago-
spodarowania;pozatymutrzymaniaspójnościzabudowy,zachowaniajednolitości
przeznaczeniaterenówusytuowanychposąsiedzku;atakżesprzyjanianawiązywaniu
kontaktówspołecznychwotwartejidostępnejprzestrzenipublicznej[zob.Sosnow-
ski,Buczyński,Dziedzic-Bukowska,Jaworski2014].Wyodrębnieniestrukturalnych
elementówprzestrzeni,którestanowiąrękojmięjejharmonijnegorozwoju,trwałości