Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Nowerozumienieflmaterialności”działańaktora/performera…
teżdziałaniaaktora.Interesującejestwświetletychuwag,
cooznaczająjejsłowa:flmaterialnośćsięuwalnia”iistnieje
flsamodzielnie”.Wtymmomenciesprowadzamwypowiedzi
autorkijedyniedodziałańartystycznych,takżesztukiperfor-
mansu,alejesttotylkomaływycinekrozległejproblematyki,
którąonapodejmujewswoichpublikacjach,dotyczących
zjawiskimechanizmówwświecie,ujmowanychprzeznią
wkategoriachprzedstawienia,spektaklu(Aufführung).
WniecoszerszymkontekścieFischer-Lichteprzywołujeme-
taforęflkulturyjakotekstu”idowodzi,żeodlat90.nastąpił
tzw.zwrotperformatywny,inicjującynowąmetaforęflkultury
jakoperformansu”.RichardSchechnerzmianytebędziero-
zumiałjakoodejścieodpojmowaniaświatajakoksięgi,którą
sięczytanarzeczperformansu,wktórymsięuczestniczy12.
NatomiastFischer-Lichtezwracauwagęfl[…]naczynności
wytwarzania,produkowania,czynieniaorazdziałania,proce-
sywymiany,przemianyidynamiki,dziękiktórymistniejące
strukturyulegająrozkładowi”13.Jużwtychprzywołanych
wypowiedziachujawniasięzłożonośćirozległośćinterpretacji
kategoriiflperformance”14iperformatywności,wktórychszu-
kamzastosowańwskazującychnaswoistysposóbrozumienia
tego,coroboczonazwałamflmaterialnością”.Jednymznich
możebyćzwrócenieuwaginaflpraktyczneaspektywytwa-
rzaniaznaczeńkulturowychidoświadczeń”15,oczympisze
Bachman-Medick.Pozaterenemsztuki(choćgoniewyklu-
czającym)podobnyproblemprzywołujeZeidler-Janiszewska,
12R.Schechner:Performatyka.Wstęp.Przeł.T.Kubikowski.Wrocław
2006.
13ÄsthetischeErfahrung.DasSemiotischeunddasPerformative.Tubin-
genundBasel2001.Cyt.za:A.Duda:Estetykaperformatywnościwedług
ErikiFischer-Lichte.flTekstyDrugie”2007,nr7/8,s.152.
14Stosujępodwójnąpisownięterminuflperformance”.Wwersji
polskiejperformans,używamwnajszerszymznaczeniu,wjakim
pojawiasięwPerformancestudies,wnawiązaniudoRichardaSchech-
neraflokazanegodziałania”.Natomiastwersjęangielskąpozosta-
wiam,gdychcęzwrócićuwagęnawieloznacznośćtegoterminu.
15D.Bachman-Medick:Culturalturns.Nowekierunkiwnaukach
okulturze…,s.49.
35