Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
18
AnnaEdytaPrzybysz
estetyczneobowiązującewczasachantycznych.Wokresieśredniowieczawzasadzie
nieinteresowanosięciałem,gdyżbyłouważanezasiedliskowszelkiegozła-żądz
inieczystychpokus-lubzgołasiedzibęSzatana.Ciałostałosięzbędnymbalastem,
utrudniającymdrogędoBoga,iprzestałobyćwizualizowane.Ponownyrozkwit
zainteresowaniaciałemobserwujemydopierowsztucerenesansu,kiedytoprze-
stałoonobyćpieleszamizła,astałosięźródłemdoznańestetycznychizmysłowych.
Ludzkieciałostanowiłojedenzgłównychmotywówsztukiisymbolpiękna.
Pojawieniesięw1839rokuwynalazku,jakimbyłafotografia,dałokolejne
możliwościwykorzystaniaciałajakomateriałuwdziałaniachartystów.Jednak
wtedyniezdawanosobiejeszczesprawyztego,iżpowstajenowemediumwsztuce.
KiedyDaguerrewlatachtrzydziestychXIXwiekuustawiałprzedswojąkamerą
fotograficznąmarmurowefigurkiprzedstawiającenagieciałakobietyimężczy-
zny,niewiedziałjeszcze,żewykonapierwszefotogramyaktu.Wniedługimczasie
powynalezieniufotografii,czylijużwlatachczterdziestychXIXwieku,wprasie
możnabyłoznaleźćogłoszeniaoferującesprzedażtzw.póz,czylizdjęćaktówdam-
skichimęskichmającychsłużyćmalarzom,rzeźbiarzomorazstudentomakademii
sztukijakopomocwpracyinauceumożliwiającazaoszczędzeniewydatkówna
modeli.Przezkolejnelatafotografia,obokmalarstwairzeźby,przyczyniałasiędo
kultywowaniawizerunkuciała.Mimożesposóbobrazowaniazmieniałsięwraz
ztrendami,tojednakciałobyłoijestobecnewewszystkichwymiarachkultury.
Dwudziestywiekprzyniósłjegoswoistągloryfikację.Jużpodkoniecubiegłegostu-
leciamogliśmyobserwowaćubóstwienieciałaipoświęcaniemunadzwyczajdużej
uwagi.Ośmieliłabymsięstwierdzić,żeciałozostałoniemalżewyniesionedorangi
bóstwa,awszelkiegorodzajusalonyodnowybiologicznej,gabinetykosmetyczne,
siłownie,ośrodkiSPAiinnetegotypumiejscamożnauznaćzaswegorodzaju
świątynie-świątyniekultuisprawowanianrytuałów”kuczciciała.Współczesny
człowiekmaskłonnoścido,chwilamiprzesadnego,dbaniaociałoijegopotrzeby,
awartościduchoweikulturalnezostajązepchniętenadalszyplan.
Natematrozwojuzainteresowaniaciałem,jegofunkcjiirolipowstałojużwiele
prac.Praktyczniekażdaznichzauważakomercjalizacjęciaławewspółczesnym
świecie.Ciałouprzedmiotowiono,oddzielonoodduszy.Obecniebyćczłowiekiem
oznaczamiećciało,przyczymciałotomusibyćodpowiedniozadbaneiprzybrane
(ubiór,makijaż,dodatki).Warunkiemjestteż,abybyłoonomłode,etapstarzenia
sięjestpomijanymilczeniem.Nawetwreklamiestarośćjestskrzętnieomijanalub
umiejętnieprzeinaczanaichybatylkosztukasięgaponiąbezskrępowania.Ale
otympóźniej.
Ciałoludzkiebywapostrzeganejakoobraz,anagośćjestwwielurytuałach
iobrzędachtraktowanajakoswegorodzajukostium,którymazazadanieumożli-
wieniepozbyciasięzwykłejrzeczywistościiotworzenieprzejściadoinnej-tajem-
niczejczyteżświętej.Podejściedociaławchrześcijaństwieopierałosięnasymbo-
lice-nietylkoposzczególnejegoczęści,alenawetsubstancjecielesnemogłybyć
uznanezaznaki.Naprzykładokojakosymbolwewnętrznegooglądu-nazwane
przezPlatonanokiemduszy”,uchojakootwarciesięnato,cosłyszane,doczego
