Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
sąonidlanaukowcówdyspozytariuszamitego,coMichaelPolanyi
zwietacitknowledge31.Jednychidrugichłączytakżemodelnabywania
wiedzyraczejprzezdziałanie,niżprzezwyuczaniesięregułmają-
cychkuniejprowadzić.Przykłademniechbędąwczesnorenesansowi
rysownicy,którzykreślilitrajektoriewkształcieliniikrzywychdla
zilustrowaniarozprawobalistyce,wktórychuczenibroniliteorii
otrajektoriachprostoliniowych.
Wobecwszystkichtychtrudnościpozostajenampodjąćdecy-
zjęotezie.Brzmiona:podejściedożyciapoprzezproceduręanato-
micznąprzyczyniłosiędoukształtowaniawEuropiesztukwidowi-
skowych,którychsiłapoleganamistrzowskimopanowaniumowy,
słabośćbierzesięzaśzwykluczeniaorganiczności.Anatomia,dla
którejpunktemwyjściajestracjonalnadestrukturyzacjazwłok,zbie-
głasięzesztukąinaukąoperspektywie;razemukształtowałyone
widowiskowość,którejdążeniemjestrzutowaćnascenęobrazodpo-
wiadającyobrazowijednostekwidzianychbezpośredniowichprze-
strzenispołecznej.Będziemyposzukiwaliwhistoriinaukiiwido-
wisketnograficznychpunktówodniesienia,abyzrozumieć,jakie
efektytoprzedsięwzięcieintelektualnejrekonstrukcjiżyciawopar-
ciuopercepcjęzwłokmiałodlagenezyteatrujakosztukidialo-
gowanejilustracji,którejjakośćliterackabierzegóręnadjakością
ucieleśnienia.Tymczaseminnecywilizacjewolaływytworzyćpoetykę
woparciuościśleokreśloneformyorganizacjiieksploracjiorga-
niczności.Dlategoteżteatrsensustrictomylonyjestdodzisiajzlite-
raturą,asłużąmuartyści,którzysąwzasadzieDopowiadaczami”
-wodróżnieniuodtancerzy,akrobatówimimów.Cosięzaśtyczy
terminumise(dosł.Dprzeniesienie”,XVIIIw.),odktóregopochodzi
Dmiseenscène”(Dinscenizacja”,1830),atakżemodnewyrażenie
miseenespace(Dprzeniesieniewprzestrzeń”),toterminytewiele
zawdzięczająmistrzomperspectivapingendi.Jestosobliwymparadok-
sem,żewłaśniemedycynieifizjologiiprzypisaćbytrzebawynie-
sienienaszczytytychsztukwidowiskowych,którymbardzoblisko
dologosu,abardzodalekodocielesności.OileartyścizAzjiurze-
kalitymwłaśnie,żebylizarazemaktorami,tancerzami,akrobatami,
muzykamiipoetami,otylenaZachodziewogóle-awniektórych
31Cytatwrazzkomentarzemw:T.S.Kuhn,TheStructureofScientificRevolution,
TheUniversityofChicagoPress,Chicago1970,s.91.
20
