Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
znalazłybysiępewnie:przedmiotyotaczającegonasświata,potem
gwiazdyigalaktyki,atomy,cząstkielementarneipola;potem
różnegorodzajusiłyżycioweiduchowe,duszeludzkieiduchy
ożywiająceodwewnątrzinnestworzenia;bogowie,aniołowie
irozmaitebezosobowekosmicznesiłystwórczelubporządkujące;
liczby,proporcjeiprawamatematyczne;miłość,prawda,wiara
isprawiedliwość...itakdalej.Znaszejwyprawybadawczej
wrócilibyśmyzpoważnymzawrotemgłowyibrakiem,choćby
wzalążkowejwersji,czegośtakiego,jakkonsensus.
Tojednakprzecieżoczywiste–mógłbyktośodpowiedzieć.Jeśli
zapytamytybetańskiegoascetę,filozofazajmującegosięzawodowo
metafizykąikosmologazCambridgeostrukturęświata,oczywiście
uzyskamyinneodpowiedzi.Nasinteresujejednakprzecieżcoś
znaczniebardziejskromnego–budowaświatafizycznego.Okazuje
się,żenawetgdybyśmyograniczylinasząpróbębadawczą
dofizyków,wybierająctylkonajbardziejszanowanych
przedstawicielitejgałęzinauki,otrzymalibyśmyoszałamiające
bogactwowizjiświata.Nasirozmówcyniebylibywcalezgodni
codotego,cotaknaprawdęistnieje–ijakiewłaściwiejestto,
coistnieje.Zadużączęśćtegonieporozumieniaodpowiadałabyzaś
fizykakwantowa:choćjestonadoskonałymnarzędziem
poznawczym,bardzotrudnojestodpowiedziećnapytanie,comówi
namoświecie.
Kiedymówię„świat”,mamwięcnamyślizgrubsza:„zbiórrzeczy,
któreuważamyzaistniejące,posiadająceokreślonecechyisposób
zachowywaniasię”.Gdybyśmychcielipokusićsięoniecowiększą
precyzjęfilozoficzną,prawdopodobniemusielibyśmywyjaśnić,
żechodzinamkonkretnieotakzwany„światzewnętrzny”,zwanyteż
„światemprzyrody”,cozkoleiskierowałobynaszekrokikupytaniu
oźródławiedzy,poznanieempiryczneitakdalej.Toniesąwcale
kwestieczystokosmetyczne!Gdyprzyjrzećsięhistoriifizyki
dwudziestowiecznej,okazujesię,żebadanieteoriikwantowej
naturalnieprowadzidowłaśnietychpytań,akażdywzasadzietwórca
tejteoriizostałnapewnymetapieżyciapociągniętywstronęfilozofii.
Tonieprzypadek.Nieuchronność,zjakąfizykakwantowaprowadzi
