Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Ostracyzm,wykluczenie,mobbing:geneza,przejawy,konsekwencje...
19
zdyscyplinowanej”jednostki.Naruszeniezasadywspółżyciaspołecznegojest
postrzeganeprzezgrupęjakoprzejawniewystarczającejsocjalizacjijednostki.
Jeśligrupajestzainteresowanapodtrzymaniemswegostatusquo,tonieze-
zwalanaodstępowanieprzezswychczłonkówodprzyjętychcelówinorm,
gdyżmożetozagrażaćjejtożsamościiskutkowaćosłabieniem,rozmyciem
granicmiędzyHMy”iHnie-My”,awdalszejperspektywieprowadzićdorozpadu
grupy(lubjejprzekształcenia).Stądkoniecznośćsygnalizowaniaczłonkowi
grupy,którynaruszajejzasady,negatywnejocenytakiegozachowania.Jed-
nymzesposobówjejzakomunikowaniajestprzejawienieostracyzmu.
Współczesnadefinicjaostracyzmucechujesięszerokązawartością
treściową,obejmujeróżneformyoddziaływańnaczłowieka,któremajązna-
mionaprzemocypsychologicznej:nietylkoignorowanie,wykluczanie,pięt-
nowanie,aletakżeprzemocwrodzinie,Hcichegodziny”lubHcichedni”
wdomu,niedostrzeganiekogośbądźpatrzenienadrugiegoczłowiekajakby
byłprzejrzysty,odraczaniewczasieudzieleniaodpowiedzinapytaniesta-
wianeprzezosobęwykluczaną.Niedostrzeganie,ignorowaniepartnera
intymnegojeststosunkowoczęstowystępującąformąostracyzmudiadycz-
nego.Niektórebadaniawpopulacjiamerykańskiejwskazują,żeokoło70%
parmadoświadczeniaHcichychdni”.Celemtakiegozachowanianiejestpo-
zbyciesiępartnera/współmałżonka,leczjesttojednazestrategiiHdyscypli-
nowania”partnera,utrzymaniagoprzysobie(por.Mandal,2017).
Przejawyostracyzmuimechanizmpropozycjawyjaśnienia
Ostracyzmwyrażasięwignorowaniuobecnościosobypostępującejnie-
zgodniezzasadamigrupy,zablokowaniupozytywnychkomunikatówtak
werbalnych,jakiniewerbalnych,ograniczeniusiędokomunikatównegatyw-
nych,którenierzadkozachodząpoprzezkanałypozawerbalne(p.Ren,Hales,
Williams,2017).Doświadczeniezbyciacelem/obiektemostracyzmujestbo-
lesnymdoświadczeniemdlaczłowieka.Poradzeniesobieznimwymagaod
osobygodoświadczającej,zgodniezkoncepcjąstrukturacjiirestrukturacji
doświadczenia,jegoopracowaniapoznawczego,emocjonalnegoiwartościu-
jącegoprzezodniesieniedostrukturwcześniejszegodoświadczenia.Proces
tenskutkujeprzebudową(restrukturacją)strukturpsychikiiichnowego
zrównoważeniawhierarchicznejstrukturzeumysłu(por.Piaget,1981;Tysz-
kowa,1991;Liberska,2011).
Wynikibadańwskazują,żewieluludzi,takdzieci,jakidorosłych,do-
świadczaostracyzmu(Williams,2009;Williams,Nida,2011;Nezlek,Wessel-