Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
14
Teoretycznepodstawybadań
nościami.Definicjataprecyzujetrzywymiary,określającjejako:uszkodzenie,
niepełnosprawność,upośledzenie(DYKCIK,2007;KRAUSE,2000;MAjEWSKI,
1999;KIRENKO,2006;WYCZESANY,GAjDZICA,2005).
Najbardziejróżnorodnągrupęstanowiąosobyupośledzoneumysłowo
wstopniugłębokim1mimotakdużegopostępumedycyny,sąonenadal
wyzwaniemdlaosób,zajmującychsięichusprawnianiem:terapeutów,rehabili-
tantów,opiekunóworazwszystkich,którzywmniejszymlubwiększymstopniu
obcująznimi.Osobyztejgrupysąjednostkamiodużympotencjalerozwo-
jowym,oczywiście,namiaręswychmożliwości;głosypraktyków,poparte
naukowymiteoriami,jedyniepotwierdzająpowyższąopinię.Dlategowdalszej
częścipracyrozważaniabędądotyczyłycharakterystykiifunkcjonowaniaosób
upośledzonychumysłowowstopniugłębokim.
Osobazgłębokąniepełnosprawnościąintelektualnąjestcałkowicieuza-
leżnionaodinnych.Matrudnościzezrozumieniemotaczającegoją,zarówno
najbliższego,jakidalszego,otoczenia.Trudnościtewidocznesąrównieżwroz-
wiązywaniunajprostszychczynnościzwiązanychzżyciemcodziennym.Bardzo
częstonieporuszasięsamodzielnie,musibyćkarmiona,wtoaleciekorzysta
zpomocyinnychosób.Niepotrafiwyrazićswoichpotrzebaniuczuć.Sposóbjej
komunikacjijestniezrozumiałydlaotoczenia,przezcobardzoczęstoczujesię
zagubiona,nawetpośródnajbliższychjejosób(ORKISZiin.,2000).
M.Grzegorzewska(za:KIREjCZYK,1981,s.63)wswychrozważaniach
podkreśladynamicznycharakterniedorozwojuumysłowego;uważa,żeupośle-
dzeniumysłowosązdolnidorozwojuiusprawniania,pomimoróżnych,często
głębokich,brakówinieprawidłowościwrozwoju,astopieńichrewalidacji
społecznejzależynietylkoododdziaływaniaśrodowiskaistosowanychmetod
wychowawczych,aletakżeodcharakteruistopniaupośledzenia.
Każdyczłowiekprzychodzinaświatzokreślonympotencjałemrozwojo-
wym.To,czyjestgowstanierealizować,zależyodwieluczynników:
1czynnikibiologiczne1związaniegłówniezbudowąifunkcjonowaniem
organizmu;
1czynnikispołeczne1bardzoczęstookreślaneprzezśrodowisko,wktórym
osobyniepełnosprawneżyją,orazwarunkispołeczne,wjakichrozwijasię
danajednostka;
1czynnikipsychologiczne1określającewłaściwościfunkcjonowaniapsychi-
ki,będącesiłąnapędowąrozwoju(ORKISZ,2000).
Ważnesąrównieżinterakcjezachodzącepomiędzytymiczynnikami.
Wszystkieonewpływająnaniepowtarzalnośćkażdejjednostki,jednocześnie
stanowiącojejodrębnejindywidualności.Mogąbyćrównieżprzyczynąpatolo-
gicznegoprocesurozwoju.
Osobyniepełnosprawneintelektualniewstopniugłębokim,których
funkcjonowaniejestokreśloneprzypomocystopniaupośledzenia,nietwo-
rząjednorodnejgrupy.A.Lewickiuważa,żeklasyfikacjawedługilorazów
