Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ETNOGRAFIAIEKSPERYMENTYARTYSTYCZNE
śniesemiotyzacją.Byłtooczywiściewłaśnieówparadygmatnczytaniakultury”
izwrotkulekturzekulturowychznaczeńzbudowanejprzezClifordaGeertza
(1973).Zczasemmetaforyczytania,tłumaczeniaipisaniakulturypojawiłysię
ponownieposeriiseminariówwSantaFew1984rokuizaczęłyzwielkąsi-
łąoddziaływać,tworzącnowe,postsemiotyczneramyantropologiikulturowej.
Uźródłabyłtojednakzwrotwstronęrozumieniarelacjizdoświadczanejre-
alnościkulturyjakonodczytywania”,jakogęstegoopisusteoretyzowanegoprzez
Geertza.JamesClifordprzedstawiatenprocesnastępująco:zdyskursuczywy-
darzeniapowstajetekst,anastępniejestonodczytywanywkontekścieinnych,
zsemiotyzowanychjużfragmentówwiedzyzterenu.nNiezapisanezachowania
—pisze—mowa,wierzenia,tradycjaustnairytuałzostająoznaczonejakokor-
pus,potencjalnieznaczącycałokształt,wyodrębnionyzbezpośredniejdziejącej
sięipłynnejsubstancji”.Iniecodalej:nZapisanewpostaciteksturytuałczywyda-
rzenieniesąjużbliskozwiązaneztworzącymijekonkretnymiaktorami”(Cliford
2000:47–48),itumożnadodać,żeniesąteżbliskozwiązaneztworzącymije
działaniamiiaktywnymiintencjamispołecznymi.Widaćtu,żeGeertz,zanim
jeszczewprowadziłowewyodrębnionedanewkontekstkulturowy,utekstowiłto,
copierwotnienietekstowe3.
Jednocześnietojużwtedyinnibadacze,doświadczeniwpracyterenowej,Mi-
chaelJackson(1989),PaulStoller(1989,1997),takżeThomasCsordas(1999,
2001a),piszą,żewłaściwiewantropologiinietylepodążamykubadaniom
utekstowionejrzeczywistości,ileżejesttoraczejprocesrozumieniazachowań
społecznychwykuwającychsięwidiomachnucieleśnionegobyciawświecie”,
wsferzecodziennychaktywności—itowtedyteżmożnapokazać,żezapis
rzeczywistościantropologicznejmożezostaćwydźwigniętynapoziommetodolo-
gicznejsamoświadomości.Jaktomożewyglądać?Odwołamsiętutajdowłasnych
doświadczeńbadawczych—moichniedawnychbadańwewspółczesnejMongolii
poświęconychpowstawaniunowegopokoleniamongolskichkupców-biznesme-
nów,dziecipasterzy,aleteżnodruchowych”społecznikówiaktywistów.Wich
nieformalnymwspółdziałaniuukazujesięto,cobardzolokalne,mongolskie,
idiomatyczne:wbadaniachokazujesię,żetozaichsprawąorganizowanesą
3GeertzkorzystatutajzprecyzyjnychrozważańPaulaRicœuraodziałaniuznaczącymrozważanym
jakotekst.WswojejpracyRicœurpokazuje,żeto,cozostajezwydarzeniadyskursuczyzdziałania,
towłaśnieto,cosięutrwala,cozostajewmówieniupowiedziane,alboto,cozostajewdziałaniuzro-
bione.Azatemtu,wtymmiejscupojawiasięmomentuchwycenianietekstowejrzeczywistościjako
znaczącej,zorganizowanejwtekst,wktórejkulturamożebyćnodczytywana”.Zob.P.Ricœur1984.
23
