Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
SzkoływŁodzido1939r.
27
kluby,kółkazainteresowań,orkiestra,organizacjeskautowskie,wydawanogazetkę,
organizowanowycieczki,szkółkiletnie.Zewzględunawysokipoziominiezwykle
ciekawąofertęzajęćpozalekcyjnychniemieckiegimnazjumstałosięjeszczeprzed
wybuchemIwojnyświatowejplacówkąwiodącą.Okreswojnynegatywniewpłynął
narozwójszkoły.W1914r.pomieszczeniagimnazjumsłużyłyRosjanom,apóź-
niejNiemcomjakoszpitalwojskowy,alekcjemusiałyodbywaćsięwprywatnych
mieszkaniach.Latem1915r.szkołaodzyskałabudynekiwznowionozajęcia.Po
1918r.sytuacjaszkołybyłacoraztrudniejsza.Społecznośćniemieckapróbowała
odnaleźćsięwnowotworzonymsystemieoświaty.Niebyłotołatwezuwaginapo-
stępującywkońculat20.kryzysgospodarczy.Doprowadziłondozubożeniaspo-
rejczęściłódzkiegospołeczeństwa,któreniemogłosobiepozwolićnaopłacanie
wysokiegoczesnego.Wynosiłoono600złdlauczniówklasniższychi800złdla
uczniówklaswyższych.Dobrzyuczniowiemogliwprawdzieotrzymaćzniżkę,ale
wsytuacji,wktórejcorazwięcejuczniówwymagałowsparciafinansowego,szkoła
musiałaograniczyćrozszerzonąakcjęstypendialną.Odrokuszkolnego1924l1925
liczbauczniówsystematyczniespadała.Wlatach30.renomaszkoły,głównieza
sprawąnienajlepszejatmosferywstosunkachpolsko-niemieckich,zaczęłaspadać.
Wszkolewzrastałynastrojevolkistowskieiantysemickie.Kadrapedagogicznanie-
wielerobiła,abytemuprzeciwdziałać50.Presjapolitycznarosła:w1933r.przyjęto
nadyrektorapierwszegoPolaka,FranciszkaMichejdę,którypiastowałtęfunkcję
do1937r.,jegonastępcąbyłrównieżPolak,WładysławGłuchowski,któryszybko
zyskałsympatięnauczycieliiuczniów.Wgrudniu1939r.przemianowanoGim-
nazjumnaPaństwoweLiceumMęskie,akierownikiemzostałMartinPetran.Pod
koniec1940r.szkołazostałaprzemianowananaSzkołęim.GenerałavonBriesena.
Działałado1945r.,ajejostatnimdyrektorembyłRudolfBückmann51.
Ludnośćżydowskatraktowanabyłajakomniejszośćwyznaniowa,dlategoko-
rzystałazeszkółpublicznych,prowadzonychwjęzykupolskim.Jednakżepubliczne
szkołypowszechnecharakteryzowałaorganizacyjnaodmiennośćwprzypadkuroz-
kładuzajęć.Dzieciżydowskiemiaływolnesobotyiświętażydowskie,naukaodby-
wałasięrównieżwniedziele.Wśródżydowskichplacówekedukacyjnychprzeważały
szkołyprywatnezarównonapoziomienauczaniapowszechnego,jakiśredniego.
Językamiwykładowymibyły:jidysz,hebrajskiipolski,wszkołachśrednichprze-
ważałjęzykpolski.Po1918r.działałowŁodzikilkanaścieżydowskichpublicznych
szkółpowszechnych.Pozaszkołamipublicznymidziałałyrównieższkołyprywat-
ne,prowadzoneprzezróżneugrupowaniapolityczne,jaksyjoniściczybundowcy52.
Wśródszkółśredniegoszczebladziałałorównieżkilkanaścieplacówek.W1919r.
50H.-J.Bömelburg,Lodz…,s.111–114.
51P
.E.Nasarski,DasLodzerDeutscheGymnasium.ImSpannungsfeldzwischenSchicksalund
Erbe,Berlin–Bonn1981.
52J.Walicki,SzkolnictwoinauczycieleżydowscywŁodziwXIX–XXwieku,w:Rolanauczycieli
łódzkichwtworzeniudziedzictwakulturowegoŁodzi,red.S.Gala,Łódź1998,s.213–229.
