Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Rola
fakenewsów
wzmaganiachobezpieczeństwoinformacyjne
Jednocześnierozróżniasiętrzyrodzajeperswazji:(1)przekonywanie,wktórym
mówiącychcewywrzećwpływnapoglądysłuchacza,skłonićgodoprzyjęciatezy
wedługmówiącegolepszejniżta,którądotychczasodbiorcauważałzawłasną;
(2)nakłanianie,wktórymmówiącemuchodziopozyskaniedlajakiegośpoglądu
lubzespołupoglądówjaknajwiększejliczbyzwolennikówwsposóbjawnylub
ukryty,uczciwylubnieuczciwy;którewodniesieniudodoktrynpolitycznych
określasięmianempropagandy,gdyzaśjestnakłanianiemdozakupuokreślo-
nychproduktówokreślasięreklamą,iwreszcie,gdyodnosisięonodopewnego
twierdzenia,któredotyczyinterpretacjiotaczającejnasrzeczywistości,nazywa
sięjedydaktyką;(3)pobudzanie,wktórymchodziodoraźnezjednoczeniesłucha-
czydlajakiejśsprawyczypogląduorazdziałania,którenazywanejesttakżeagi-
tacjąopartąnaautorytatywnymisugestywnymdobieraniusłów,prowadzących
dowywoływaniaoczekiwanejreakcji9.
WXXw.,wrazzrozwojemtechnologiikomputerowych,terminUinforma-
cja”upowszechniłsięioznaczawspółcześniemiędzyinnymidane,wyrażoneza
pomocąznakówjęzykowych,któremożnawytwarzać(jakpająkiwytwarzająswe
sieciwmetaforzeFrancisaBacona),gromadzić(jakmrówkigromadząpożywienie
wtejmetaforze),przetwarzać(jakpszczoływwewspomnianejmetaforzeprze-
twarzająmiód)iprzekazywać10.Wrazztymupowszechnieniemwspółcześniepo-
dejmowanepróbyfilozoficzneskonstruowanianowegopojęciainformacji,
uwzględniającegozarównoilościowe(semantyczne,syntaktyczneipragma-
tyczne),jakijakościoweaspektyzjawiskainformacji.MieczysławLubańskigłosi
poglądoewolucjipojęciaUinformacja”.Wedługjegozasadnejkonstatacjitermin
tenulegastopniowemurozszerzaniucodozakresu,izubożeniucodotreści,czyli
wyrażaniaprawdylubfałszu;zubożeniu,którezaciemniazarównoprawdę,jak
ifałsz.Jednocześnieinformacjajestwspółczesnym,bardziejnawetuniwersalnym
odpowiednikiemterminuUpoznanie”.WedługnietylkoLubańskiegopojęciein-
formacjiorazpojęciepoznaniamogązastępowaćsięnawzajemztegowzględu,że
zapomocąterminuinformacjaokreślasiępoznanieiodwrotnie:terminpoznanie
służydodefiniowaniainformacji,bowiemopoznaniumówimy,żedajenamono
pewneinformacje,aoinformacjachmożemypowiedzieć,żedostarczająpozna-
nia,czyteżżestanowiąUmateriałpoznania”.Możnarównieżdostrzeczamienne
stosowanieterminuinformacjazkluczowymiwteoriipoznaniaterminami:Uwie-
dza”,prawdaifałsz.
9J.Skulska,
Retorykapropagandyjakonarzędzieprowadzeniawojny
,UStudiaBezpieczeństwaNaro-
dowego”1/2016,vol.9,s.161179.
10Zob.F.Bacon
,NovumOrganum
(
NowyOrganon,czyliprawdziwewskazówkidotycząceinterpreta-
cjinatury
),https.up.kraków.pl>filnauk.bacon.norganum.htm[dostęp:20.03.2022].
15