Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Tyrmand
Manifestowałsięówkonserwatyzmprzedewszystkimwmiłości
dodawnychwzorcówelegancji:tej,któraemanowałazdyskretnych
ubrań,gestów,tonówkonwersacji–itej,którastanowiłaourodzie
duchowej,aujawniałasięwodruchachpogardyiwrogościwobec
światagorszego,nijakiego,pozbawionegostylu.
Elegancjaistylduchowynosząwszelkieznamionaepokilat30.
XXwieku.Tyrmanddokładniejeopisuje,rekonstruujączbiorowy
wizerunekorazeducationsentimentaleswegopokolenia(przede
wszystkimwFilipie,aletakżewŻyciutowarzyskimiuczuciowym
orazwDzienniku).Natomiastświatbrzydki,pozbawionystylu–to
rzeczywistośćideologiczna,stworzonaprzezfaszystówwNiem-
czechorazkomunistówwRosjiiEuropieŚrodkowej.
Zatem:wodpowiedniejskaliiproporcjijestTyrmandkonser-
watystątegosamegorodzaju,conaprzykładMarcelProust,roz-
smakowanywurodzie„stronyGuermantes”,apogardliwiezdy-
stansowanywobecimitatorskiegoiparweniuszowskiegosalonu
Odety.Salonykomunistyczne,którewyszydzałautorDziennika,
były,rzeczjasna,nieporównaniepodlejszegogatunku.
CzytelnikomksiążekTyrmandadoskonalejestznanemanife-
stacyjne,powiedziałabymnawet:maniackieprzywiązanieautora
doetykietek,dobrychmarek–bezróżnicy,konfekcjiczysposobów
życia.Oczywiście,sposobyżycia,prezentowanewścisłymzwiązku
zesposobamiubieraniasię,nieuchronnieprzeistaczałysięwszcze-
gólnyrodzajkonfekcjiprzemijającejrazemzeswoimczasem.Ito
okazałosiępoważniejszymniżwyrokiPRL-owskiejcenzurypowo-
demnieobecnościutworówTyrmanda–dziś,pozaDziennikiem,
niemalzupełniezapomnianych.
ŚwiatprzedstawionywFilipie,Życiutowarzyskim...,Dzienniku
pozbawionyjeststyluismaku,brzydkajestjegonijakość.Porusza-
jącsięwkarykaturalnejrzeczywistościhitlerowskichNiemiec,Filip
mawrażenie,żeżyje„wsamymśrodkumonstrualnejwszechkonty-
nentalnejkadzi,pełnejohydnejmazikłamstwa,podłości,zbrodni
totalizmuigróźbunicestwienia(...)nakażdymkroku”(Filip,Kra-
ków1961,s.51).
Warszawabiedna,pełnaniewygódiniedostatkówczasuod-
budowy,leczwzbudzającawautorzeZłegotyleciepłegohumoru
isentymentalnejczułości–wŻyciutowarzyskim...orazDzienni-
kuprzeobrażasięwmiastospotęgowanegoabsurdu,gigantycznej
prowizorycznościiniechlujstwa.Wieczniezepsutewindy,wypa-
31
