Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIII.Przebiegeksperymentu
45
uniknąćodpowiedzialnościzakatastrofę.Brakukawitacjidowodzą
teżlicznebadaniainnychzespołówbadawczych.
Operatorzypominęliświadomiepunkttestuzakładającywartość
mocycieplnejnapoziomie700-1000MW
.Większamocbyłapo
prostuzbędnadlaprzeprowadzeniadoświadczeniazwybiegiem
turbinynr851.Zresztązdrowyrozsądekpodpowiadał,żeponiedaw-
nymgwałtownymspadkumocybezpieczniejbędzieprzeprowadzić
eksperymentnaniższejmocy.Takąteżdecyzjępodjąłostatecznie
Diatłow52.
Operatorzyniewidzieliżadnychprzeszkódprzeciwkotakiej
modyfikacjitestu,perspektywajakiejkolwiekkatastrofyniemieściła
imsięwgłowach.Raportybezpieczeństwa,naktórychsięszkolili,
niezawierałyinformacjimogącychpobudzićwówczasczujność
pracownikówelektrowni.Niebyłownichsłowaojakimkolwiek
zakaziepracynatakniskiejmocy,niebyłochoćbydrobnejsugestii
dotyczącejjakichkolwiekpotencjalnychproblemówzwiązanych
ztakąsytuacją.Niebyłotorównieżpogwałceniemżadnychzasad
bezpieczeństwa.
Wróćmydoniewielkiejliczbyprętówwrdzeniu.Ichobecność
wrdzeniuwyrażasiępoprzeztermin„operatywnyzapasreaktyw-
ności”(OZR).OZRtowartośćreaktywności53wyrażonawprętach
kontrolnychręcznegosterowania.ImwyższyOZR(imwięcejprę-
tówwrdzeniu),tymskuteczniejoperatormożesterowaćmocąreak-
tora.Gdyjegomoc(reaktywność)spada,wystarczywówczaswy-
ciągnąćczęśćprętówdopewnychwysokości,abyskompensować
51Prawdopodobnieoperatorzymoglitęmocjeszczepodnieść,aleniemożna
tegostwierdzićzcałąpewnością.Wkażdymrazieuważali,żeniematakiej
potrzebyispokojniekontynuowalipracę.
52GwoliścisłościDiatłowformalnieniebyłosobądecyzyjną.Zaprzeprowa-
dzenietestuodpowiadałaaktualnazmiana,którądowodziłAkimow.Kluczową
rolęodegrałopoczucieniższościwhierarchiiwzględemDiatłowaizwiązane
ztympokorneniekwestionowaniejegozaleceń.Niemiałotojednakwpływu
nawystąpieniekatastrofy.
53Reaktywność-wielkośćokreślającaodległośćstanureaktoraodstanukry-
tycznego.Reaktywnośćujemnaoznaczastanpodkrytycznywreaktorze(spadek
mocy),natomiastdodatnia-stannadkrytyczny(wzrostmocy).
